Γεώργιος Γλυκός
- Επικεφαλής Οδοντίατρος Ακτινολόγος
- DentQ International
- Συνεργάζεται με την DentQ από τον Ιανουάριο του 2021
Ο Δρ Γλυκός υπηρέτησε ως χειρουργός οδοντίατρος στην Ιταλία και στην Ελλάδα για 25 χρόνια, με εξειδίκευση στη στοματική χειρουργική, την εμφυτευματολογία και την περιοδοντολογία, όταν αποφάσισε να γίνει ακτινολόγος και σπούδασε Ακτινοδιαγνωστική για 6 χρόνια.
Σήμερα ο Γιώργος υπηρετεί ως ανώτερος σύμβουλος οδοντιατρικής απεικόνισης και κατέχει αδιαμφισβήτητη πρακτική εμπειρία και εις βάθος γνώση της Οδοντιατρικής Ακτινολογίας, η οποία έγινε το πάθος και η αποστολή της ζωής του.
Γιώργο, όταν ήσουν χειρουργός οδοντίατρος, ποια ήταν η προσέγγισή σου στην άσκηση της οδοντιατρικής και ήταν επιτυχημένη αυτή η προσέγγιση;
Αρχικά δε σχεδίαζα να γίνω οδοντίατρος. Αποφοίτησα ως γιατρός στην Ιταλία το 1988 και ήθελα να ειδικευτώ στη Ψυχιατρική, αλλά δεν υπήρχαν κενές θέσεις για σπουδές στη Ψυχιατρική, συνεπώς ακολούθησα την Οδοντιατρική Χειρουργική. Άρχισα να εργάζομαι ως οδοντίατρος χειρουργός, ενώ παράλληλα συνδύαζα και υπηρεσίες γενικής οδοντιατρικής. Είχα μεγάλη επιτυχία τόσο κλινικά, όσο και στο αίσθημα εμπιστοσύνης μεταξύ των ασθενών μου. Μετά από μια σύντομη πρακτική άσκηση σε κλινική ειδικών, άνοιξα τη δική μου οδοντιατρική κλινική και μεγάλωσε τόσο γρήγορα που τελικά την πούλησα με την πελατεία της σε μια αλυσίδα οδοντιατρικών κλινικών και έτσι άνοιξα μια νέα κλινική, σε άλλη περιοχή. Η κίνηση αυτή στέφθηκε με επιτυχία, καθώς κατά τη διάρκεια των οδοντιατρικών μου χρόνων έχω ανοίξει, αξιοποιήσει και πουλήσει οδοντιατρικές κλινικές αρκετές φορές, στο Μιλάνο και αλλού στην Ιταλία. Ήταν μία εξαιρετική περιπέτεια – ένα ταξίδι στο οποίο έμπαινα όλο και πιο βαθιά στην οδοντιατρική και ερωτεύτηκα τον κλάδο, ενώ απολάμβανα την πολιτιστική ποικιλία και τα ιατρικά ραντεβού με ασθενείς σε όλη την Ιταλία. Από επιχειρηματική άποψη, υπήρξε αρκετά ικανοποιητικό, το να αναπτύσσεις μικρές κλινικές και να τις απελευθερώνεις αφού ωριμάσουν.
Φαίνεται ότι είχες μια πολύ επιτυχημένη και ικανοποιητική καριέρα. Τι σε έκανε να μεταπηδήσεις από την Οδοντιατρική στην Οδοντιατρική Ακτινολογία;
Μία από τις πρώτες φορές που συνάντησα την Οδοντιατρική Ακτινολογία έγινε πριν από πολλά χρόνια, όταν προσπάθησα να κάνω ενδοστοματική σάρωση και ο ασθενής έκανε εμετό πάνω μου. Συνειδητοποίησα τότε ότι ο Ενδοστοματικός σαρωτής προκάλεσε Φαρυγγικό αντανακλαστικό στον ασθενή.
Κατά το διάστημα που ήμουν Οδοντίατρος Χειρουργός, όσο περισσότερο ερχόμουν σε επαφή με την Οδοντιατρική Ακτινολογία, τόσο πιο συναρπαστική την έβρισκα. Η ακτινολογία μας παρέχει έναν επιστημονικό τρόπο για την καλύτερη κατανόηση των παθολογιών. Προτιμώ να βασίζω την κλινική μου παρατήρηση και την λήψη αποφάσεων σε υψηλής ποιότητας, ακριβή και επιστημονικά δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων των τρισδιάστατων απεικονίσεων.
Με τον καιρό, η Οδοντιατρική Ακτινολογία γινόταν όλο και πιο σημαντική για μένα. Μου έγινε εμμονή, κάτι που πραγματικά με συγκινεί και με ενθουσιάζει. Έτσι, αποφάσισα να ολοκληρώσω και μία ακόμα ειδικότητα, την Ακτινολογία, το οποίο το έκανα κατά το 2013-2019. Το ταξίδι που έκανα ήταν από την κλινική οδοντιατρική, στη διευρυμένη ιατρική γνώση και μετά πίσω στον οδοντιατρικό κόσμο, αυτή τη φορά ως Οδοντίατρος Ακτινολόγος. Απόλαυσα κάθε λεπτό.
Μετά από αυτό το ταξίδι, πιστεύεις ότι έχεις ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην Οδοντιατρική Ακτινολογία και αν ναι – ανάφερε μερικά παραδείγματα.
Είμαι πολύ περίεργος και ασταμάτητος από τη φύση μου, μαθαίνω και βελτιώνομαι συνεχώς. Αυτό με οδήγησε στην ειδίκευση σε διάφορους ιατρικούς τομείς: γενική ιατρική, οδοντιατρική χειρουργική, ακτινολογία, αλλά και θερμαλιστικη ιατρική. Όσο περισσότερα μάθαινα, τόσο περισσότερο μπορούσα να συνδυάζω διεπιστημονικές μεθόδους στην πρακτική μου και να βλέπω παθολογίες από μία ευρύτερη ολιστική προοπτική, στην οποία όλα τα συστήματα του σώματος σχετίζονται και αλληλεπιδρούν.
Ως Οδοντίατρος Ακτινολόγος που άσκησε και την οδοντιατρική χειρουργική σε χιλιάδες ασθενείς, παρατηρώ ορισμένα σημαντικά κενά μεταξύ της προσέγγισης και των γνώσεων μου, συγκριτικά με τους συναδέλφους μου. Οι εμφυτευματολόγοι, για παράδειγμα, επικεντρώνονται κυρίως στις ογκομετρικές διαστάσεις: πόσο παχύ είναι το οστό και που βρίσκεται το κανάλι της κάτω γνάθου. Ωστόσο όταν εξετάζουν ένα αρχείο DICOM έχουν λιγότερο χρόνο για να επιθεωρήσουν ευρήματα που δε σχετίζονται με τη δομή των οστών και το κανάλι. Οι ακτινολόγοι, από την άλλη πλευρά, συχνά αντιμετωπίζουν την Οδοντιατρική Ακτινολογία ως «θετή κόρη» της Ιατρικής Ακτινολογίας και δεν έχουν καμία εξειδίκευση στην Οδοντιατρική και στις οδοντικές παθολογίες. Συνήθως περιγράφουν τα πάντα στις ακτινολογικές εκθέσεις τους, κάτι που για τον οδοντίατρο μπορεί να είναι πάρα πολλή πληροφορία.
Με το υπόβαθρό μου, μπορώ να ανιχνεύσω ομοιώματα και artifacts σε οδοντιατρικές αξονικές τομογραφίες και να τα αγνοώ στις εκθέσεις μου. Το ψευδώς θετικό μπορεί να προκαλέσει πολλές περιττές ανησυχίες και έξοδα, άρα αυτό είναι σημαντικό. Επιπλέον, κατανοώ τις πρακτικές πτυχές της οδοντιατρικής και τι χρειάζονται οι οδοντίατροι για να τις πετύχουν. Για παράδειγμα, καταλαβαίνω πως να ανιχνεύω και τι διαφοροποιεί διάφορους τύπους οστών, λαμβάνοντας υπόψη τις πρακτικές πτυχές των διαδικασιών εμφύτευσης. Στην κλίμακα D1 έως D4, που αφορά το πάχος και την πυκνότητα των οστών, γνωρίζω από την πρακτική μου εμπειρία ότι το D1 είναι ένα κόκαλο πολύ παχύ (που μπορεί να προκαλέσει υπερβολική θέρμανση του τρυπανιού), τα D2-D3 είναι συμβατά για χειρουργική επέμβαση εμφυτευμάτων, ενώ το D4 είναι πολύ λεπτό (άρα δεν υπάρχει αρκετό οστό για να στηρίξει το εμφύτευμα).
Τι αγαπάς στο επάγγελμά σου σήμερα;
Για μένα είναι σαν ένα παζλ, ένα αίνιγμα, ένα ιατρικό πρόβλημα που απαιτεί τη συγκέντρωση όλων των ευρημάτων και των κομματιών της γνώσης. Έτσι καθημερινά καταφέρνω να λύνω μυστήρια και με αυτόν τον τρόπο μπορώ να βοηθήσω σημαντικά τους ασθενείς. Για παράδειγμα, για να εντοπιστεί εάν μια παθολογία είναι διαταραχή της κροταφογναθικής άρθρωσης ή ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, το οποίο είναι σπάνιο και συχνά αγνοείται, αλλά είναι θανατηφόρο όταν δεν ανιχνεύεται και δεν αντιμετωπίζεται. Δεν μπορώ να φανταστώ μία πιο ικανοποιητική δουλειά από το να λύνω ενδιαφέροντα αινίγματα και να σώζω ζωές.
Μια συμβουλή για τους οδοντιάτρους, για να βοηθήσουν την κλινική τους να αναπτυχθεί:
Ως κάποιος που ξεκίνησε και εξέλιξε πολλές πετυχημένες κλινικές, το πρώτο πράγμα που πρέπει να γνωρίζετε είναι ότι όλα έχουν να κάνουν με τους ανθρώπους. Για να πετύχει μια κλινική, είναι σημαντικό να επιλέξετε την ομάδα σας προσεκτικά και με σύνεση. Χρειάζεστε καλούς ανθρώπους στο πλευρό σας, ευγενικούς, ανεκτικούς, να έχουν υπομονή και να μπορούν να παρέχουν υψηλή ποιότητα υπηρεσιών. Να έχουν πάντα δοκιμαστική περίοδο, τουλάχιστον ενός μήνα στο συμβόλαιό τους, καθώς η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουν μπορεί να ελεγχθεί μόνο στην πράξη.
Πες μας για μια ενδιαφέρουσα επερχόμενη τεχνολογία στην Οδοντιατρική Ακτινολογία;
Η ακτινολογία εξελίσσεται συνεχώς, με διάφορες συσκευές και τεχνολογίες που παρέχουν πιο ακριβείς και λεπτομερείς πληροφορίες καθημερινά. Η προσαρμογή νέων και υπαρχουσών τεχνολογιών στην οδοντιατρική ακτινολογία είναι αυτό που κάνει τον κλάδο να εξελίσσεται περισσότερο. Για παράδειγμα – η μαγνητική τομογραφία δεν είναι τόσο συχνή στην Οδοντιατρική Ακτινολογία, αλλά είναι πιθανώς η μόνη τεχνολογία που μας δίνει τη δυνατότητα να προβλέψουμε εάν οι διαταραχές κροταφογναθικής διάρθρωσης και μυών (TMJ) είναι αναστρέψιμες. Ένα άλλο καλό παράδειγμα είναι τα διαγνωστικά εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης (AI). Χρησιμοποιώ ήδη ΑΙ λύσεις, τις οποίες στη DentQ ενσωματώνουμε πλήρως στη ροή της εργασίας μας. Αυτά τα ΑΙ εργαλεία με βοηθούν να βελτιώσω και να επικυρώσω τις εκθέσεις Οδοντιατρικής Ακτινολογίας.
Με την μεγάλη οδοντιατρική εμπειρία που έχεις, μπορούν τα Διαγνωστικά εργαλεία AI να βελτιώσουν τις δυνατότητές σας και να ανιχνεύσουν πράγματα που δεν εντοπίζετε μόνοι σας;
Αρχικά, πρέπει να τονίσω ότι δεν είναι κακό να παραδεχτούμε ότι τα εργαλεία ΑΙ μπορούν να βελτιώσουν τις δυνατότητές μας και σε αυτήν την περίπτωση, εξοικονομούν χρόνο και προσθέτουν επίπεδα σημαντικών πληροφοριών. Είναι σαν την καλύτερη δεύτερη γνώμη που θα μπορούσατε να έχετε, με ένα ελάχιστο ποσοστό του κόστους και του χρόνου που χρειάζεται για να συμβουλευτείτε έναν άλλο ειδικό (μερικές φορές συμβουλεύομαι και ειδικούς, καθώς ορισμένα περίπλοκα περιστατικά απαιτούν διεξοδική ανάλυση). Και αν θεωρώ εγώ χρήσιμο να χρησιμοποιώ Διαγνωστικές λύσεις AI, πιθανώς οι οδοντίατροι που δεν είναι ειδικοί στην Οδοντιατρική Ακτινολογία και οι Ακτινολόγοι που δεν είναι ειδικοί στην Οδοντιατρική, θα πρέπει και αυτοί να βρίσκουν πολύ χρήσιμα αυτά τα αυτοματοποιημένα εργαλεία 2ης γνώμης.
Συγκεκριμένα, η πλατφόρμα AI DiagnoCat, την οποία χρησιμοποιούμε, λειτουργεί εξαιρετικά, για παράδειγμα, στην ανίχνευση της τερηδόνας. Η ανάλυση της DiagnoCat διαρκεί μόνο μερικά λεπτά και παρέχει υψηλής ποιότητας δεδομένα και πληροφορίες σχετικά με την τερηδόνα. Αυτή η ανάλυση θα χρειαζόταν πολύ κόπο και χρόνο για έναν ακτινολόγο και ακόμα περισσότερο για έναν οδοντίατρο. Προσωπικά, θεωρώ πολύ χρήσιμη αυτή την ικανότητα της τεχνητής νοημοσύνης, να ανιχνεύει κοιλότητες και δεν ντρέπομαι να δηλώσω ότι αυτή η λύση που βασίζεται στην ΑΙ κάνει ήδη καλύτερη και οικονομικότερη δουλειά απ’ ό,τι εγώ. Φυσικά, μπορώ πάντα να λαμβάνω υπόψη τις συστάσεις της ΑΙ και να τις συνδυάζω με τη δική μου εμπειρία, πριν γράψω μια ακτινολογική αναφορά.
Γιατί δεν νιώθεις απειλή από τις λύσεις ΑΙ και μηχανικής μάθησης; Δεν φοβάσαι ότι αυτές οι λύσεις θα σας αντικαταστήσουν μια μέρα;
Αντιθέτως, βλέπω αυτές τις εξελιγμένες τεχνολογίες ως προέκτασή μου, ως εργαλεία που μπορούν να με βοηθήσουν να παρέχω καλύτερη εξυπηρέτηση, καλύτερη φροντίδα στους ασθενείς μου. Εξάλλου υπάρχει πάντα δουλειά για κάποιον που μπορεί να συνδυάσει πολλούς κλάδους και τεχνολογίες και να δει την συνολική εικόνα, στην οποία, κοιλότητες, πάχος οστών ή artifacts στην απεικόνιση είναι μόνο μερικά από τα στοιχεία που υποδηλώνουν την ιατρική κατάσταση και τη συνιστώμενη θεραπεία.
Ποια είναι η πρόβλεψή σου για το μέλλον της Οδοντιατρικής Ακτινολογίας;
Η Οδοντιατρική Ακτινολογία είναι ακόμα ένας νέος κλάδος, ο οποίος εξελίσσεται ραγδαία. Σε αυτόν τον κλάδο, όπως η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων, πρέπει να τρέχεις συνεχώς μόνο και μόνο για να παραμείνεις στο ίδιο σημείο. Αυτό με κρατά σε εγρήγορση και σε επαγρύπνηση, ενώ ασπάζομαι με χαρά την ταχεία πρόοδο στην Οδοντιατρική Απεικόνιση. Τώρα είμαστε απλώς στην επιφάνεια και τα πράγματα αλλάζουν και θα συνεχίσουν να αλλάζουν πολύ γρήγορα την επόμενη δεκαετία. Έτσι, θεωρώ εξαιρετικά δύσκολο να δώσω προβλέψεις μεγάλης εμβέλειας για την Οδοντιατρική Ακτινολογία. Αλλά οι τάσεις που έχω ήδη παρακολουθήσει και οι προβλέψεις μου για το κοντινό μέλλον της Dental, είναι:
- Μετάβαση από 2D ακτινογραφία σε 3D, ακόμα και 4D (η παρακολούθηση αλλάζει με την πάροδο του χρόνου)
- Χρήση δισδιάστατου υπερήχου στην οδοντιατρική, για τη διάγνωση μαλακών ιστών
- Η ψηφιακή Οδοντιατρική γίνεται πρότυπο φροντίδας (π.χ. – χρήση μοντέλων STL και τρισδιάστατης εκτύπωσης)
Τελευταία ερώτηση, Γιώργο: φαίνεσαι τόσο απασχολημένος στη δουλειά σου, πώς διαχειρίζεσαι την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής; Τι κάνεις στον ελεύθερο σου χρόνο για να χαλαρώσεις;
Λοιπόν, πρέπει να ομολογήσω ότι είμαι εργασιομανής και όχι τόσο ισορροπημένος… Αλλά επειδή η δουλειά μου με γοητεύει, απολαμβάνω μια καλή ποιότητα ζωής. Στον ελεύθερο μου χρόνο, μου αρέσει να κάνω πράγματα με τον γιο μου και να ταξιδεύω στην ύπαιθρο, στην άγρια φύση, αλλά και σε άλλες χώρες, για παράδειγμα να ταξιδεύω σε αγροτικές περιοχές στην Ισπανία.
Ευχαριστώ γι’ αυτή τη συνέντευξη, Γιώργο. Σου ευχόμαστε πολλά ακόμη χρόνια συνεχούς μάθησης, πληρότητας και ενθουσιασμού, πολλά λυμένα μυστήρια και ποιοτικό χρόνο εντός και εκτός εργασίας.
