πανοραμική ακτινογραφία δοντιών (Εξετάσεις OPG)

Αυτή η σελίδα παρέχει λεπτομερείς και ενημερωμένες πληροφορίες σχετικά με την OPG (Πανοραμική σάρωση).
Μπορείτε να επιλέξετε τα θέματα που σας ενδιαφέρουν από το Μενού των Θεμάτων.

Τι είναι η σάρωση OPG;

Η ορθοπαντομογραφία (OPG) γνωστή και ως «Πανοραμική ακτινογραφία» είναι μία ακτινολογική τεχνική που παρέχει επισκόπηση των γνάθων και των γύρω περιοχών σε δύο διαστάσεις. Είναι μία από τις πιο ενδεικνυόμενες ακτινογραφικές εξετάσεις από οδοντιάτρους, καθώς μπορεί να προσφέρει μία γενική εικόνα ολόκληρων των οδοντογναθικών περιοχών σε ένα μόνο φιλμ. Παρά τις τεχνολογικές προόδους στην απεικόνιση σήμερα, η πανοραμική ακτινογραφία εξακολουθεί να διατηρεί τη θέση της και να να θεωρείται πολύ σημαντική.

Για τους ασθενείς είναι πολύ απλή διαδικασία, έχει σχετικά χαμηλή έκθεση σε ακτινοβολία και είναι οικονομικά αποδοτική. Ωστόσο, η προβολή της εικόνας είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο, καθώς υπάρχουν πολλαπλές υπερθέσεις των δομών, μέσα και γύρω από τις γνάθους, με περαιτέρω παραμορφώσεις, λόγω τεχνικών λαθών στην λήψη της εικόνας. Αλλά μόλις πραγματοποιηθεί μία επιτυχής ερμηνεία, θέτει τη βάση της διάγνωσης και της ανάλογης θεραπείας.

Γιατί πραγματοποιείται εξέταση OPG;

Η εξέταση OPG (πανοραμική ακτινογραφία) περιλαμβάνει τη χρήση ακτινοβολίας ακτινών Χ. Συνεπώς, όπως και με παρόμοιες διαδικασίες που χρησιμοποιούν ακτινοβολία ακτινών Χ, απαιτείται παραπεμπτικό από γιατρό. Η σωστή αιτιολόγηση για μία σάρωση OPG μπορεί να είναι η ανάγκη διερεύνησης διαφόρων γναθοπροσωπικών ενδείξεων και ιατρικών περιπτώσεων, όπως:

• Έγκλειστοι 3οι γομφίοι ή κυνόδοντες
• Σοβαρές αλλοιώσεις (όγκοι, Κύστες κ.λπ.)
• Τραύματα/κατάγματα
• Αναπτυξιακές ανωμαλίες
• Ανάπτυξη δοντιών
• Ορθοδοντική θεραπεία
• Σχεδιασμός εμφυτευμάτων
• Ανατομικές παραλλαγές (δισχιδείς σωλήνες κάτω γνάθου, οπισθογόμφιος πόρος, ασβεστοποιημένο σύμπλεγμα βελονοϋοειδούς) που σπάνια παρατηρούνται, αλλά είναι κρίσιμες χειρουργικές επεμβάσεις

Η OPG (πανοραμική ακτινογραφία) είναι επίσης εξαιρετική μέθοδος απεικόνισης για ασθενείς που δεν μπορούν να ανοίξουν το στόμα τους (μεταχειρουργικός τρισμός, ή τρισμός λόγω τραύματος, ή παθολογίας).

Η ακτινογραφία OPG είναι επώδυνη;

Ορισμένες ακτινολογικές διαδικασίες απαιτούν επεμβατικές μεθόδους, όπως διάφορα μικρά εργαλεία, για παράδειγμα, ηχοβολέας, ή άλλα εργαλεία που τοποθετούνται στο σώμα του ασθενούς κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Ακόμα και στην ενδοστοματική ακτινογραφία, τοποθετούνται φιλμ ακτινών Χ μέσα στο στόμα του ασθενούς. Αυτές οι τεχνικές, ορισμένες φορές δεν είναι άνετες για τους ασθενείς και μπορεί να είναι και επώδυνες.

Ωστόσο η OPG είναι εξωστοματική ακτινογραφική τεχνική και δεν υπάρχει επαφή μεταξύ του ασθενούς και του φιλμ. Επιπλέον ο χρόνος που απαιτείται είναι μόλις 2-3 λεπτά, κάτι που διευκολύνει τη διαδικασία και σίγουρο δεν είναι επώδυνη. Συνεπώς, οι διαδικασίες της OPG (πανοραμικής ακτινογραφίας) είναι μη επεμβατικές, απλές για τον ασθενή και ανώδυνες.

Διαδικασία OPG

Η διαδικασία περιλαμβάνει τα παρακάτω βήματα:

• Προετοιμασία ασθενούς: ο ασθενής καλείται να αφαιρέσει τυχόν μεταλλικά αντικείμενα, κοσμήματα ή γυαλιά, αν φοράει.
• Προετοιμασία μηχανήματος: το μηχάνημα είναι ενεργοποιημένο και το περιστρεφόμενο εξάρτημα του μηχανήματος που περιλαμβάνει την πηγή ακτινών Χ και τον υποδοχέα, συντονίζονται στο σημείο εκκίνησης. Οι παράμετροι προβολής ορίζονται στο μηχάνημα με βάση την περιοχή ενδιαφέροντος, την ηλικία του ασθενούς και τον λόγο για την ακτινογραφία.
• Τοποθέτηση ασθενούς: Ο ασθενής καλείται να σταθεί ακίνητος με το πρόσωπό του/της ακουμπισμένο σε ένα μικρό στήριγμα μπροστά. Στη συνέχεια πρέπει να δαγκώσουν απαλά ένα στόμιο για να διατηρήσουν το κεφάλι τους σταθερό κατά τη διάρκεια της σάρωσης και να κρατήσουν τη γλώσσα όσο πίσω γίνεται κατά τη σάρωση. Το ύψος του μηχανήματος ρυθμίζεται κατά προσέγγιση στο ύψος του ασθενούς. Κατά τη διάρκεια της σάρωσης, η τοποθέτηση του ασθενούς είναι πολύ σημαντική, επειδή η ποιότητα της εικόνας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από αυτήν.
• Λήψη εικόνας: Όταν πραγματοποιείται η έκθεση, το μηχάνημα ακτινών Χ εκπέμπει ακτίνες, οι οποίες κατευθύνονται προς στα δόντια, στα οστά και στους μαλακούς ιστούς μέσα στο στόμα. Οι δομές απορροφούν τις ακτίνες Χ με βάση τη σύστασή τους, οι πιο πυκνές, όπως είναι τα δόντια και οι γνάθοι απορροφούν περισσότερη ποσότητα ακτινών Χ και φαίνονται πιο καθαρές στην εικόνα, ενώ οι λιγότερο πυκνές, όπως οι μαλακοί ιστοί και οι περιοχές όπου υπάρχουν μολύνσεις ή τερηδόνα, απορροφούν χαμηλότερη ποσότητα και εμφανίζονται πιο σκοτεινές στην εικόνα. Αυτό βοηθά τον ακτινολόγο να διαγνώσει την ασθένεια.
• Αποθήκευση Δεδομένων: Εισαγωγή των στοιχείων του ασθενούς σε κατάλληλη βάση δεδομένων, ή σε λογισμικό για αναγνώριση της εικόνας.
• Επεξεργασία: Επαλήθευση από τον ακτινολόγο ότι η σάρωση είναι επιτυχής, στη συνέχεια προστίθενται οι μετρήσεις, οι παρατηρήσεις και οι συστάσεις από τον ακτινολόγο (όλα αυτά διατυπώνονται στην αναφορά του ακτινολόγου) και μερικές φορές χρησιμοποιείται και τεχνητή νοημοσύνη (AI).

Συνήθως η επίσκεψη σε χώρους της DentQ και της CTdent, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής, της προετοιμασίας, της σάρωσης και της αποχώρησης του ασθενούς, διαρκεί περίπου 30 λεπτά συνολικά, για επισκέψεις που υπάρχει ραντεβού. Η ίδια η ακτινογραφία διαρκεί μόλις 2-3 λεπτά.

Σαρωτές OPG

Τα βασικά εξαρτήματα οποιουδήποτε μηχανήματος πανοραμικών είναι τα παρακάτω:

• Σωλήνας ακτινών Χ, ο οποίος είναι τοποθετημένος στην μία πλευρά.
• Ανιχνευτής ή υποδοχέας στην άλλη πλευρά.

Το κεφάλι του ασθενούς είναι τοποθετημένο ανάμεσα σε αυτά τα δύο εξαρτήματα, με το πηγούνι και το μέτωπο να ακουμπά και στις δύο πλευρές του μηχανήματος, ενώ υπάρχουν επίσης λαβές στήριξης και στις δύο πλευρές.

• Οι συσκευές πανοραμικών μπορεί να έχουν δύο τύπους υποδοχέων, με φιλμ ή ψηφιακούς. Ο υποδοχέας φιλμ, χρησιμοποιεί ένα συμβατικό φιλμ ακτινών Χ που τοποθετείται στο εσωτερικό της κασέτας, με μία οθόνη εντατικοποίησης, ενώ οι ψηφιακοί είναι κατασκευασμένοι από φωτοδιεγέρσιμη πλάκα φωσφόρου (PSP).
• Οι υποδοχείς μπορούν να χωριστούν σε δύο τύπους με βάση τους μηχανισμούς κίνησης των μεμβρανών, ο ένας χρησιμοποιεί μία ολισθαίνουσα επίπεδη κασέτα που συγκρατεί το φιλμ, ενώ ο άλλος χρησιμοποιεί έναν περιστρεφόμενο κύλινδρο, γύρω από τον οποίο τυλίγεται το φιλμ.
• Τα μηχανήματα μπορούν να ρυθμιστούν με βάση το ύψος του ασθενούς. Ορισμένα μηχανήματα έχουν τη δυνατότητα αυτοματοποιημένου ελέγχου έκθεσης, όπου η ποσότητα της ακτινοβολίας που διέρχεται από τον ασθενή υπολογίζεται κατά το αρχικό μέρος της σάρωσης και οι ρυθμίσεις πραγματοποιούνται αυτόματα στο δεύτερο μισό της σάρωσης από το ίδιο το μηχάνημα, ρυθμίζοντας τους παράγοντες εικόνας ( kVp, mA και την ταχύτητα των κινήσεων απεικόνισης).
• Υπάρχει επίσης η επιλογή προσθήκης κεφαλομετρικού στοιχείου στην μονάδα OPG, με την οποία μπορούν να ληφθούν τυποποιημένες προβολές κρανίου με τις κατάλληλες εκθέσεις.
• Σε περιπτώσεις όπου εμπλέκεται πολυκατευθυντική τομογραφία, τα εξελιγμένα μηχανήματα που διαθέτουν ελεγχόμενη πολυτροπικότητα μέσω υπολογιστή, μπορούν να ελέγχουν την κατεύθυνση και την ταχύτητα κίνησης της κεφαλής του του σωλήνα και του φιλμ.

Τα μηχανήματα OPG μπορούν να καταγράφουν διαφορετικές όψεις της περιοχής TMJ (κροταφογναθική διάρθρωση), των ιγμορείων και των σαγονιών, με αυτήν τη λειτουργία.

Οι συσκευές OPG δημιουργούνται και διατίθενται στην αγορά από διάφορες εταιρίες, όπως για παράδειγμα:

• Sirona – κορυφαία ποιότητα, χαμηλό κόστος συντήρησης, δυνατότητα συντήρησης από απόσταση, ψηφιακή έξοδος, εύρος τιμών μεταξύ 1 INR έως 3 lakh
• Εμπορικά σήματα NewTom και MyRay – και τα δύο κατασκευασμένα από την Cefla, εξαιρετική ποιότητα και λογισμικό σε μέσες τιμές
• Carestream, Vatech – δύο διαφορετικές εταιρίες που προσφέρουν υψηλή ποιότητα, μεγάλη ευκολία στη χρήση και βολική τιμολόγηση
• Acteon – σχετικά μικρή και αποτελεσματική σχεδίαση σε βολική τιμολόγηση
• Άλλες εταιρίες που μπορείτε να αξιολογήσετε – Kavo, Kerr, 3Shape, Dentium, Fussen και άλλα

Αν και σε μερικές χώρες διατίθεται μόνο τα μηχανήματα OPG, όλο και περισσότερες οδοντιατρικές κλινικές και οδοντιατρικά κέντρα απεικόνισης προσθέτουν Κεφαλομετρικούς βραχίονες στο μηχάνημα, ή αγοράζουν συσκευές που συνδυάζουν σαρώσεις CBCT (3D) και Πανοραμικές (2D), σε μία συσκευή CBCT. Αυτή η τάση σημαίνει ότι ορισμένες από τις κορυφαίες εταιρίες, συμπεριλαμβανομένων μερικών από αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω, δεν προσφέρουν πλέον αυτόνομα μηχανήματα OPG, αλλά συνδυάζουν την λειτουργικότητα OPG σε συσκευές CBCT.

Μηχάνημα CBCT και OPG

Τα μηχανήματα CBCT και OPG διαφέρουν στη βασική τους κατασκευή. Η OPG είναι μία 2D ακτινογραφική τεχνική στην οποία η πηγή των ακτινών Χ είναι ευρεία δέσμη, ενώ η CBCT είναι μία 3D ακτινογραφική τεχνική, όπου η πηγή ακτινών Χ είναι σε κωνική δέσμη.

Το δεύτερο βασικό συστατικό είναι ο υποδοχέας, στο CBCT ο υποδοχέας μπορεί να παράγει υψηλής ποιότητας εικόνες διατομής, συγκριτικά με το OPG.

Σε τακτική βάση, οι OPG συσκευές χρησιμοποιούνται για οδοντιατρικές αξιολογήσεις σε αρχικό στάδιο, λόγω της αποδοτικότητάς τους ως προς το κόστος, ενώ οι CBCT παρέχουν τρισδιάστατη προβολή, πιο λεπτομερής, ενώ η τελευταία, η σάρωση CBCT, είναι και πιο δαπανηρή.

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, συνήθως οι συσκευές CBCT περιλαμβάνουν ενσωματωμένη λειτουργικότητα OPG και επομένως μπορούν να αντικαταστήσουν μία αυτόνομη συσκευή OPG και να χρησιμοποιηθούν τόσο για σαρώσεις CBCT (3D), όσο και για πανοραμικές (2D) ακτινογραφίες.

Πώς να διαβάσετε μία ακτινογραφία OPG;

Η σάρωση OPG είναι μία 2D αναπαράσταση 3D δομών. Η ανάγνωση του OPG είναι πολύ δύσκολη, επειδή υπάρχουν πολλές ανατομικές δομές στην μέση περιοχή του προσώπου, οι οποίες υπερτίθενται η μία πάνω στην άλλη, ενώ υπάρχουν τεχνικά σφάλματα για διάφορους λόγους (για παράδειγμα – σκέδαση ακτινών λόγω μεταλλικών σφραγισμάτων και θηκών) που αυξάνουν τη δυσκολία της ανάγνωσης της σάρωσης.

Για να διαβάσετε μία ακτινογραφία, το σημείο εκκίνησης είναι μία συστηματική ανάλυση της εικόνας και μία προσεκτική κατανόηση της εμφάνισης των φυσιολογικών ανατομικών δομών και των παραλλαγών τους. Η ψηφιακή σάρωση διαβάζεται σε οθόνη υπολογιστή, ενώ η συμβατική ακτινογραφία προβάλλεται σε ένα πλαίσιο για καλύτερη ευκρίνεια. Η αριστερή και η δεξιά πλευρά του ασθενούς θα πρέπει να αναγνωρίζονται καθαρά στην ακτινογραφία.

Μία από τις πιο βασικές και σημαντικές πτυχές της ανάγνωσης μιας σάρωσης είναι η σωστή αρίθμηση των δοντιών, ακολουθούμενη από τον προσδιορισμό της περιοχής ενδιαφέροντος και τη σύνταξη μιας λεπτομερούς περιγραφής γι’ αυτήν την περιοχή. Κατά την ανάγνωση μιας σάρωσης, οποιοδήποτε τυχαίο εύρημα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στην αναφορά με σαφήνεια.

Ερμηνεία OPG

Η σάρωση OPG (Πανοραμική) προσφέρει μία πανοραμική εικόνα πολλών δομών που υπάρχουν στην μέση περιοχή του προσώπου, μαζί με τα τυχόν τεχνικά σφάλματα ή τις ψευδενδείξεις. Επομένως η ερμηνεία OPG είναι ένα κρίσιμο θέμα και πρέπει να αναλυθεί προσεκτικά.

Οι εικόνες μέσω OPG μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εξής:

• Πραγματικές εικόνες από:
  • Σκληρό ιστό: δόντια, γνάθοι, στυλοειδής απόφυση, υοειδές οστό, τροχιακό χείλος, ρινικό διάφραγμα και βάση του κρανίου.
  • Μαλακό ιστό: λοβοί αυτιών, μαλακή υπερώα, ραχιαία περιοχή της γλώσσας, χείλη, μάγουλα και ρινοχειλική περιοχή.
  • Αναπνευστικές οδούς: στοματοφάρυγγας, ιγμόρειο άνω γνάθου.
• Τεχνικά σφάλματα ή ψευδενδείξεις:
  • • Αυχενικοί σπόνδυλοι, υπερώα ή μεταλλικά αντικείμενα

Για να αποφευχθούν τα λάθη πολλοί οδοντίατροι συμβουλεύονται οδοντιάτρους ακτινολόγους ή/και εφαρμογές ΑΙ (Τεχνητή Νοημοσύνη) για να ερμηνεύσουν σωστά την ακτινογραία OPG. Στην DentQ και στη CTdent παρέχουμε ακτινολογικές αναφορές Ανθρώπου+AI για σαρώσεις OPG, ως υπηρεσία, η οποία συχνά περιλαμβάνεται στην τιμή της σάρωσης.

Κόστος ακτινογραφίας OPG

Η OPG είναι μία ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδος οδοντιατρικής απεικόνισης. Είναι άμεσα διαθέσιμη στις περισσότερες από τις τυποποιημένες εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και σε πολλές οδοντιατρικές κλινικές.

Το κόστος της σάρωσης ποικίλλει από μέρος σε μέρος. Οι τοπικές τιμές ποικίλλουν από εγκατάσταση σε εγκατάσταση, ανάλογα με την τιμολογιακή πολιτική, τις υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, τον ανταγωνισμό, τη φορολογία, τα δημογραφικά στοιχεία, τις συμφωνίες με τις ασφαλιστικές εταιρίες και την προσφορά και τη ζήτηση της περιοχής.

Σύμφωνα με μία εσωτερική έρευνα που πραγματοποιήσαμε στην DentQ, το τυπικό εύρος των τιμών το 2022, σε διάφορες χώρες, περιγράφεται στον παρακάτω πίνακα:

Χώρα	OPG Σάρωση Χαμηλές Τιμές	OPG Σάρωση Μέσες Τιμές	OPG Σάρωση Υψηλές Τιμές	Παρατηρήσεις
ΗΠΑ	60 $	100 $	150 $	Οι σαρώσεις OPG κοστίζουν λιγότερο όταν τις καλύπτει η ασφάλεια
Βραζιλία	20 $	30 $	40 $	50% μείωση της τιμής της σάρωσης OPG με ασφάλεια
Ηνωμένο Βασίλειο	45 £	54 £	65 £	Πιο συχνή η παραπομπή σε CBCT παρά σε OPG
Γερμανία	53 €	67 €	87 €	Η OPG που πραγματοποιείται εσωτερικά, οι εξωτερικές σαρώσεις είναι κυρίως CBCT
Ισπανία	20 €	30 €	40 €	Το 50% των εξωτερικών σαρώσεων είναι OPG, το 50% CBCT (3D)
Γαλλία	20 €	20 €	20 €	Καλύπτεται από την ασφάλεια
Ιταλία	30 €	40 €	50 €	Υψηλότερες τιμές στη βόρεια Ιταλία, χαμηλότερες στην νότια
Πορτογαλία	10 €	17 €	40 €	Σχετικά χαμηλές τιμές για Δυτική Ευρώπη
Ελλάδα	26 €	36 €	45 €	Η OPG πραγματοποιείται συνήθως εξωτερικά (όχι σε κλινική)
Ρουμανία	60 RON	79 RON	100 RON	Υψηλότερες τιμές στο Βουκουρέστι, χαμηλότερες σε άλλες περιοχές
Χονγκ Κονγκ	300 $ HK	350 $ HK	400 $ HK	Πολλές κλινικές το παρέχουν εσωτερικά
Ντουμπάι	53 €	78 €	106 €	Οι σαρώσεις OPG κοστίζουν λιγότερο όταν τις καλύπτει η ασφάλεια
Ισραήλ	120 NIS	145 NIS	175 NIS	Συνήθως χαμηλότερες τιμές εφόσον καλύπτεται από την ασφάλεια

Υπάρχει κάτι που πρέπει να λάβετε υπόψη και αυτό είναι ότι ορισμένοι πάροχοι υπηρεσιών απεικόνισης προσφέρουν εκπτώσεις σε πακέτα, για παράδειγμα σε συνδιαστικές προσφορές για σάρωση OPG και ενδοστοματική σάρωση. Ωστόσο αυτές οι συνδιαστικές προσφορές είναι πιο συνηθισμένες για σαρώσεις CBCT (3D), παρά για σαρώσεις OPG (2D).

Στα υποκαταστήματα της DentQ και CTdent σε όλο τον κόσμο, έχουμε το πλεονέκτημα του μεγέθους για την μείωση του κόστους. Συνεπώς η στρατηγική μας είναι να προσφέρουμε περισσότερα, για λιγότερες τιμές: υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και σε λογικές (μέσες και χαμηλότερες) τιμές. Άρα μπορείτε να αναμένετε ότι η επίσημη τιμολόγησή μας θα είναι περίπου μέσες τιμές. Επιπλέον έχουμε συμφωνίες με οδοντιάτρους που τους επιτρέπουν να κάνουν έκπτωση στους ασθενείς τους, ενώ επίσης διανέμουμε κουπόνια και κατά καιρούς έχουμε ειδικές προσφορές.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ σαρώσεων OPG και CBCT;

Η OPG (Ορθοπαντομογραφία) και η CBCT (Τομογραφία Κωνικής Δέσμης) είναι δύο διαφορετικοί τύποι τεχνικών οδοντιατρικής απεικόνισης που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία εικόνων των δοντιών, των γνάθων και των γύρω δομών.

Η OPG είναι μία διαδικασία απεικόνισης 2D που καταγράφει μία ευρεία, δισδιάστατη εικόνα ολόκληρου του στόματος σε μία μόνο σάρωση. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό προβλημάτων που αφορά τη θέση των δοντιών, την ανάπτυξή τους, τη γνάθο ή την κροταφογναθική άρθρωση (TMJ). Είναι επίσης χρήσιμο στο σχεδιασμό και την αξιολόγηση της ορθοδοντικής θεραπείας.

Η CBCT από την άλλη, είναι μία τεχνική 3D απεικόνισης που χρησιμοποιεί μία κωνική δέσμη ακτινών Χ για την λήψη μιας σειράς εικόνων διατομής μιας συγκεκριμένης περιοχής του στόματος. Οι εικόνες που λαμβάνονται εξάγονται από ένα τρισδιάστατο αρχείο DICOM και είναι πιο ακριβείς. Η CBCT μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προβολή μεμονωμένων δοντιών ή των ριζών των δοντιών. Προτείνεται ιδιαίτερα για το σχεδιασμό εμφυτευμάτων, γιατί επιτρέπει την αξιολόγηση της ποιότητας, της ποσότητας και της πυκνότητας του οστού στη γνάθο, για τη δημιουργία οδηγών για οδοντικά εμφυτεύματα και βοηθά στον εντοπισμό της ακριβούς θέσης του ριζικού σωλήνα (σε 3D) – συχνά είναι ζωτικής σημασίας για την πραγματοποίηση μιας επιτυχημένης διαδικασίας εμφύτευσης.

Όσον αφορά το κόστος – αν και και οι δύο διαδικασίες απαιτούν σχεδόν τον ίδιο χρόνο για τη σάρωση (2-3 λεπτά) – η CBCT απαιτεί πιο έμπειρο ακτινογράφο και επιπλέον επεξεργασία. Επιπλέον η σάρωση CBCT απαιτεί συχνά αναφορά από έναν ακτινολόγο και μπορεί να χρειαστεί ένα μηχάνημα ακριβείας για να πραγματοποιηθεί η σάρωση. Επομένως το κόστος της σάρωσης CBCT στην 1 γνάθο είναι συνήθως 3πλάσιο, ενώ το κόστος της σάρωσης CBCT για 2 γνάθους, μπορεί να είναι 5πλάσιο, συγκριτικά με το κόστος της σάρωσης OPG (που σαρώνει ολόκληρο το στόμα).

Όσον αφορά την ασφάλεια – τόσο οι πανοραμικές, όσο και οι σαρώσεις CBCT είναι αρκετά ασφαλείς όταν είναι δικαιολογημένες, αλλά η OPG απαιτεί λιγότερη δόση ακτινοβολίας, καθώς σαρώνει μόνο ένα επίπεδο (2D), ενώ η CBCT σαρώνει πολλά στρώματα (3D). Για να αντισταθμιστεί αυτό, μερικές φορές τα ευρήματα της OPG καθιστούν απαραίτητη τη διενέργεια μιας πρόσθετης σάρωσης, αυτή τη φορά σάρωση 3D CBCT, για την παροχή των απαραίτητων πληροφοριών στον οδοντίατρο. Για παράδειγμα, όταν η σάρωση χρησιμοποιείται για ορθοδοντική θεραπεία, τα ευρήματα της σάρωσης OPG μπορεί να μην αρκούν, αν (στο 20% των περιπτώσεων) εμπλέκεται έγκλειστο δόντι. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι δόσεις ακτινοβολίας περιλαμβάνουν αυτή της αρχικής σάρωσης OPG, συν αυτή της ακόλουθης σάρωσης CBCT, άρα η λήψη μιας μόνο σάρωσης CBCT αρχικά, ήταν στην πραγματικότητα η ασφαλέστερη (και ταχύτερη) επιλογή. Οι κεφαλομετρικές σαρώσεις παρουσιάζουν ένα παρόμοιο δίλημμα – η προεπιλογή είναι η 2D σάρωση για την εξέταση Ceph (OPG), αλλά μπορεί να χρειαστούν 3D σαρώσεις καθώς παρέχουν ακριβέστερες πληροφορίες, όπως και η καθαρή εικόνα και των δύο πλευρών του κεφαλιού.

Συνοψίζοντας, οι σαρώσεις OPG είναι δισδιάστατες, λιγότερο δαπανηρές και όχι τόσο ακριβείς, ενώ οι σαρώσεις CBCT είναι τρισδιάστατες, πιο ακριβές, αλλά με περισσότερη λεπτομέρεια. Ο οδοντίατρος μπορεί να επιλέξει τον τύπο σάρωσης με βάση τον συγκεκριμένο σκοπό και τη διαθεσιμότητα της μεθόδου απεικόνισης. Η OPG είναι πιο εύκολα διαθέσιμη στην κλινική, συγκριτικά με την CBCT, ενώ η CBCT προτείνεται πιο συχνά για το σχεδιασμό εμφυτευμάτων.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ OPG και οδοντικών σαρώσεων;

Η εξέταση OPG (Ορθοπαντομογραφία) είναι ένας συγκεκριμένος τύπος οδοντικής σάρωσης που χρησιμοποιεί ακτινογραφίες για να παράγει μία λεπτομερή δισδιάστατη εικόνα 2D σε μία ενιαία σάρωση, συμπεριλαμβανομένων των δοντιών, των γνάθων, της κροταφογναθικής άρθρωσης (TMJ), των ιγμορείων και των γύρω δομών.

Η οδοντική σάρωση είναι ένας γενικός όρος που μπορεί να αναφέρεται σε οποιονδήποτε τύπο οδοντικής τεχνικής απεικόνισης που χρησιμοποιείται για την παραγωγή εικόνων των δοντιών, των γνάθων, της TMJ, των ιγμορείων και των γύρω δομών. Οι σαρώσεις OPG, καθώς και άλλοι τύποι τεχνικών ακτινών Χ ή απεικόνισης, όπως η CBCT (αξονική τομογραφία κωνικής δέσμης), μαγνητική τομογραφία (απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού) ή οι αξονικές σώματος (υπολογιστική τομογραφία), αποτελούν παραδείγματα διαφόρων οδοντικών σαρώσεων.

Η διαφορά μεταξύ των λοιπών οδοντικών σαρώσεων και των OPG, είναι η περιοχή που καλύπτουν. Η OPG είναι μία ευρεία, δισδιάστατη εικόνα ολόκληρου του στόματος σε μία μόνο σάρωση, ενώ άλλοι τύποι οδοντικών σαρώσεων, όπως είναι η IOPA και οι οπισθομυλικές, έχουν περιορισμούς όσον αφορά την περιοχή που καλύπτουν (για παράδειγμα 1-3 δόντια) .

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, οι σαρώσεις CBCT από την άλλη αντιπροσωπεύουν ένα διαφορετικό τύπο οδοντικής σάρωσης που χρησιμοποιείται για την παροχή πιο λεπτομερών ή εξειδικευμένων εικόνων (συγκριτικά με τις σαρώσεις OPG) και διαφόρων περιοχών του στόματος (π.χ. 1- 3 δόντια, δύο γνάθοι).

Επομένως η σάρωση OPG είναι μόνο ένας τύπος σάρωσης που περιλαμβάνεται στην μεγάλη ποικιλία τύπων οδοντικών σαρώσεων, ενώ ο συγκεκριμένος τύπος που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί σε κάθε περίπτωση εξαρτάται εξ ολοκλήρου από το είδος των πληροφοριών που απαιτούνται για την εκάστοτε θεραπεία.

Είναι ασφαλής η OPG (Πανοραμική ακτινογραφία);

Κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε οδοντιατρικής θεραπείας, όποτε απαιτείται και εφόσον δικαιολογείται, το βασικό σημείο που προβληματίζει τους ασθενείς είναι η έκθεση στην ακτινοβολία. Οι προβληματισμοί της έκθεσης στην ακτινοβολία είναι πιο συχνοί όταν πρόκειται για την εξέταση OPG. Στην πραγματικότητα όμως η έκθεση στην ακτινοβολία που προκαλείται λόγω της OPG είναι σημαντικά μικρότερη από αυτή που προκαλείται από ενδοστοματικές ακτινογραφίες όλου του στόματος.

Η έκθεση μπορεί να μειωθεί περαιτέρω με τη χρήση ποδιάς μολύβδου. Ωστόσο θα υπάρξει κάποια έκθεση στην ακτινοβολία κατά την λήψη της πανοραμικής ακτινογραφίας, αλλά η ποσότητα θα είναι ελάχιστη.

Συγκριτικά με άλλες εξετάσεις ακτινών Χ, η αποτελεσματική δόση για την εξέταση OPG είναι 3 τάξεις μεγέθους χαμηλότερη. Για παράδειγμα η αξονική τομογραφία θώρακος απαιτεί 8 mSv, 1.000 φορές πιο αποτελεσματική δόση ακτινών Χ σε σύγκριση με μία σάρωση OPG, η οποία απαιτεί μόλις 0,007 mSv.

Επίσης η οδοντική ακτινοβολία θεωρούνταν πάντα ασφαλέστερη από άλλες μορφές ιατρικής ακτινοβολίας, επειδή κατευθύνεται σε περιοχές του σώματος που δεν είναι ραδιοευαίσθητες. Και αν θωρακίσουμε τις περιοχές ανησυχίας – όπως ο θυρεοειδής – και βεβαιωθούμε ότι οι φακοί των ματιών μένουν εκτός πεδίου ακτινών Χ, τότε βοηθάμε τον ασθενή να αισθάνεται ασφαλής και προστατευμένος.

Είναι επίσης σημαντικό να ληφθεί υπόψιν ότι το ανθρώπινο σώμα έχει συνηθίσει να βομβαρδίζεται με ακτινοβολία ακτινών Χ, από κοσμικές ακτίνες με προέλευση από το διάστημα, μέχρι αέριο ραδονίου στην ατμόσφαιρα, από τη στιγμή της σύλληψης, μέχρι τη στιγμή του θανάτου, άρα το σώμα μας είναι συνηθισμένο στην αποκατάσταση της φθοράς που προκαλείται από χαμηλές ποσότητες ακτινοβολίας.

Συνεπώς η ακτινοβολία από τις οδοντιατρικές εξετάσεις και ιδιαίτερα για τις εξετάσεις OPG, δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά ποτέ ότι αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.

Σάρωση OPG κατά την εγκυμοσύνη

Κατά την εγκυμοσύνη, εάν είναι δυνατόν, πρέπει να αποφεύγονται οι ακτινογραφίες!

Αυτό ισχύει και είναι σημαντικό ειδικότερα για το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, όταν όλες οι προαιρετικές θεραπείες που απαιτούν ακτινολογικές εξετάσεις θα πρέπει να αναβληθούν. Ωστόσο εάν υπάρχει επείγουσα κατάσταση που δεν μπορεί να καθυστερήσει μέχρι τον τοκετό και εφόσον είναι υποχρεωτική η λήψη ακτινογραφίας για μία θεραπεία, τότε μπορεί να γίνει. Περαιτέρω προσοχή πρέπει να δοθεί με την τοποθέτηση στον ασθενή της ποδιάς μολύβδου κατά τη διάρκεια της σάρωσης.

Όσον αφορά το δεύτερο τρίμηνο, θεωρείται ασφαλέστερη περίοδος για την εγκυμοσύνη, άρα μπορούν να γίνουν οι οδοντιατρικές εξετάσεις. Και πάλι προτείνεται μία ποδιά μολύβδου κατά τη διάρκεια της σάρωσης. Φυσικά τέτοιες οδοντιατρικές εξετάσεις πρέπει να συμμορφώνονται με τους τοπικούς κανονισμούς.

Ειδικότερα η σάρωση OPG έχει πολύ χαμηλή ποσότητα ακτινοβολίας ακτινών Χ και είναι συνηθισμένο να πραγματοποιείτε εξετάσεις OPG κατά το δεύτερο τρίμηνο. Στην DentQ και στη CTdent πραγματοποιούμε συχνά εξετάσεις OPG σε έγκυες κατά το δεύτερο τρίμηνο.

Ποιος πραγματοποιεί την OPG

Η OPG (ορθοπαντομογραφία) είναι ένας τύπος οδοντικής απεικονιστικής τεχνικής που χρησιμοποιείται για την παραγωγή μιας ολόκληρης εικόνας της κάτω και της άνω γνάθου. Αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται για τη διάγνωση και τον σχεδιασμό θεραπείας μιας ποικιλίας περιστατικών. Οι οδοντίατροι, οι βοηθοί οδοντιάτρων, οι ειδικευόμενοι οδοντιατρικοί νοσηλευτές και οι οδοντιάτροι ακτινολόγοι είναι αυτοί που εφαρμόζουν αυτήν την τεχνική. Το άτομο που είναι υπεύθυνο για τη χρήση της συσκευής OPG είναι πλήρως εκπαιδευμένο στην τοποθέτηση του ασθενούς και στο χειρισμό του μηχανήματος.

Ο κανονισμός ως προς τη χρήση διαφέρει από χώρα σε χώρα, επομένως είναι σημαντικό να επιβεβαιωθεί ότι όποιος χρησιμοποιεί τη συσκευή OPG έχει τη δικαιοδοσία να το κάνει από τις αρχές. Για παράδειγμα – σε ορισμένες χώρες οι οδοντιατρικοί νοσοκόμοι δεν επιτρέπεται να κάνουν οδοντιατρικές σαρώσεις, ενώ σε άλλες χώρες ούτε οι οδοντίατροι επιτρέπεται να το κάνουν, πριν ολοκληρώσουν ένα σεμινάριο ακτινολογίας ή άλλης μορφής εξειδικευμένη εκπαίδευση.

Συνεπώς είναι σημαντικό να επιβεβαιωθεί ότι όποιος ερμηνεύει τα αποτελέσματα της σάρωσης OPG, έχει τα κατάλληλα προσόντα, αναγνωρισμένα από τις ιατρικές αρχές. Ωστόσο σε ορισμένες χώρες μόνο οι ακτινολόγοι επιτρέπεται να παρέχουν ακτινολογικές αναφορές σε ασθενείς, ενώ οι οδοντίατροι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις σαρώσεις μόνο για το δικό τους σχεδιασμό μιας θεραπείας, αλλά όχι να τις δημιουργήσουν για να τις παρέχουν στους ασθενείς τους (εκτός εάν είχαν λάβει προηγουμένως ειδική εκπαίδευση οδοντιατρικής ακτινολογίας).

Πού πραγματοποιείται η OPG;

Η OPG είναι μία από τις συνηθισμένες οδοντιατρικές απεικονιστικές τεχνικές που παράγει μία συνολική εικόνα της άνω και κάτω γνάθου, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διάγνωση σε αρχική φάση εξέτασης. Η OPG πραγματοποιείται συνήθως σε οδοντιατρική κλινική ή σε διαγνωστικό απεικονιστικό κέντρο. Ωστόσο η χρήση OPG για εκπαιδευτικούς σκοπούς σε οδοντιατρικές σχολές καθιστά υποχρεωτική την ύπαρξη μηχανήματος OPG σε οδοντιατρικά κολέγια και σε νοσοκομειακές εγκαταστάσεις.

Σε διάφορες χώρες οι σαρώσεις με συσκευές OPG μπορεί να είναι πολύ συχνές εσωτερικά σε μία κλινική (π.χ στην Ελλάδα), σε νοσοκομεία, σε ιατρικά απεικονιστικά κέντρα και σε ειδικά οδοντριατρικά απεικονιστικά κέντρα (όπως η DentQ και η CTdent).

Επιπλέον σε ορισμένες χώρες είναι πολύ συνηθισμένο οι οδοντίατροι να παραπέμπουν ασθενείς να κάνουν ακτινογραφίες σε έναν συνάδελφο – μία κοντινή οδοντιατρική κλινική που διαθέτει συσκευή OPG ή CBCT (για παράδειγμα Χονγκ Κονγκ). Αυτό δεν προτείνεται πάντα στον οδοντίατρο, γιατί ορισμένοι από τους ασθενείς μπορεί να αποφασίσουν να παραμείνουν στην κλινική στην οποία στάλθηκαν και να κάνουν εκεί την θεραπεία τους. Η παραπομπή ασθενών σε ανεξάρτητα κέντρα οδοντιατρικής απεικόνισης (όπως τα υποκαταστήματα DentQ και CTdent σε πολλές χώρες) έχει περισσότερο νόημα για τον οδοντίατρο, γιατί θα χάσει λιγότερους ασθενείς από τους ανταγωνιστές του.

Ποιος πρέπει να αποφασίσει που θα πραγματοποιηθεί η OPG;

Ένα από τα πιο συχνά ερωτήματα είναι «Δε θα έπρεπε οι ασθενείς να αποφασίσουν πού θα κάνουν τις εξωτερικές οδοντιατρικές τους σαρώσεις, συμπεριλαμβανομένης της OPG;». Η απάντησή μας σε αυτό είναι ένα ξεκάθαρο και ηχηρό «Όχι!». Παρακάτω θα δείτε την εξήγηση.

Η Οδοντική Απεικόνιση είναι μια επαγγελματική υπηρεσία που έχει σχεδιαστεί για να παρέχει πληροφορίες και απαντήσεις σε οδοντιάτρους και επαγγελματίες υγείας. Η Οδοντική Απεικόνιση χρησιμεύει ως «ένα πιο προσεκτικό ζευγάρι μάτια» για τον οδοντίατρο. Από την άλλη, οι ασθενείς δεν μπορούν να κάνουν διάκριση μεταξύ υψηλής και χαμηλής ποιότητας οδοντιατρικών απεικονιστικών υπηρεσιών.

Οι ασθενείς δεν επιλέγουν την οδοντιατρική καρέκλα, την εταιρία εμφυτευμάτων, ή τον τύπο του οστικού μοσχεύματος για τη θεραπεία τους. Και όπως όλα αυτά τα επαγγελματικά εργαλεία για την οδοντιατρική θεραπεία, έτσι και η οδοντική απεικόνιση πρέπει να θεωρείται επαγγελματικό εργαλείο. Συνεπώς οι πάροχοι υπηρεσιών OPG (και οι πάροχοι όλων των υπόλοιπων οδοντικών σαρώσεων) θα πρέπει να επιλέγονται από τους γιατρούς, με βάση την επαγγελματική τους εμπειρία και όχι από τους ασθενείς τους. Η άποψη των ασθενών είναι σημαντική γενικότερα, αλλά όχι στο συγκεκριμένο θέμα.

Αναγνώστες λογισμικού OPG

Η OPG είναι μια λεπτομερής οδοντική εικόνα που δείχνει ολόκληρη την περιοχή της άνω και κάτω γνάθου. Υπάρχουν πολλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ένας οδοντίατρος κατά την αναφορά της σάρωσης OPG. Για να δεί και να ερμηνεύσει σωστά αυτές τις ακτινογραφίες, ένας οδοντίατρος θα πρέπει να εκπαιδευτεί στη χρήση του εξειδικευμένου λογισμικού που χρησιμοποιείται για την ανάγνωση των σαρώσεων OPG.

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά προγράμματα λογισμικού που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για την ανάγνωση και την ανάλυση εικόνων OPG. Μερικά παραδείγματα αυτών των προγραμμάτων είναι τα Panoramic Viewer, 3D Imaging Software και DICOM Viewer. Αυτά τα προγράμματα επιτρέπουν στους οδοντιάτρους να βλέπουν τις εικόνες που δημιουργούνται από τις σαρώσεις OPG, να λαμβάνουν ψηφιακές μετρήσεις διαδικτυακά ή χειροκίνητα σε εκτυπώσεις, να αναλύουν τις ακτινογραφίες για να διαγνώσουν την οδοντική κατάσταση του ασθενή και τέλος να προγραμματίσουν τη θεραπεία.

Μπορεί η OPG να χρησιμοποιηθεί για εμφυτεύματα;

Η OPG μπορεί να είναι μία χρήσιμη μέθοδος απεικόνισης για το σχεδιασμό εμφυτευμάτων. Αν ξεκινήσουμε από τα βασικά, είναι ένας από τους πιο κατάλληλους τρόπους οδοντιατρικής απεικόνισης που μπορεί να δώσει πλήρη εικόνα της οδοντοστοιχίας, άρα θα είναι εμφανή τόσο τα δόντια που λείπουν, όσο και τα παρακείμενα αυτών, τα οποία μπορούν να προβληθούν και να συγκριθούν, για το σχεδιασμό της θεραπείας. Η σάρωση OPG δίνει σε έναν οδοντίατρο μία γενική ιδέα για το οστό του κάθε ασθενούς, σε σχέση με την τοποθέτηση του εμφυτεύματος στο κατάλληλο ύψος. Επιπλέον ζωτικές δομές στη γειτνίαση, όπως το κάτω φατνιακό νεύρο, το νοητικό τρήμα, ο τομικός πόρος, το ιγμόρειο της άνω γνάθου, ο ρινικός βόθρος και τα παρακείμενα δόντια μπορούν να φανούν στην OPG.

Ωστόσο, η σάρωση OPG έχει κάποιους περιορισμούς, καθώς παρέχει μόνο ένα δισδιάστατο αποτέλεσμα. Επομένως, για παράδειγμα, το πλάτος του οστού δεν μπορεί να αξιολογηθεί. Επίσης η 3D δομή των καναλιών και των ριζών δεν μπορεί να φανεί με την OPG. Επομένως, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η CBCT προτείνεται περισσότερο για το σχεδιασμό των εμφυτευμάτων, καθώς επιτρέπεται η αξιολόγηση της ποιότητας, της ποσότητας και της πυκνότητας του οστού της γνάθου, καθώς και τον προσδιορισμό της ακριβούς θέσης του ριζικού σωλήνα (σε 3D) – συνήθως ζωτικής σημασίας για την επιτυχημένη διαδικασία εμφύτευσης.

Η ουσία είναι ότι σε σύγκριση με την OPG, οι σαρώσεις 3D (CBCT) παρέχουν πιο ακριβή δεδομένα στους εμφυτευματολόγους και αυξάνουν το ποσοστό επιτυχίας, ενώ μειώνουν την έκθεση σε πιθανές χαμηλές συχνότητες. Η OPG μπορεί να χρησιμεύσει στην αρχική καταγραφή της στοματικής κατάστασης ενός ασθενούς, μετά την οποία, εάν απαιτείται εμφύτευμα, συνήθως απαιτείται 3D CBCT σάρωση για να ληφθούν περισσότερες λεπτομέρειες για τον εντοπισμό του εμφυτεύματος.

Στη DentQ, πάνω από το 80% των σαρώσεων CBCT σχετίζονται με διαδικασίες εμφυτευμάτων. Επίσης σήμερα συνεργαζόμαστε με χιλιάδες Εμφυτευματολόγους σε 7 χώρες και οι περισσότεροι χρησιμοποιούν σαρώσεις CBCT (και όχι OPG) ως προετοιμασία για τη διαδικασία της εμφύτευσης. Βλέπουμε λοιπόν ότι η CBCT είναι η προτιμώμενη επιλογή για το σχεδιασμό των εμφυτευμάτων.

Μπορεί η OPG να δείξει το έμφραγμα;

Το έμφραγμα σημαίνει απόφραξη της κυκλοφορίας αίματος σε μια αρτηρία, η οποία μπορεί να συμβεί λόγω μιας μάζας στα αιμοφόρα αγγεία, ή στένωση της αρτηρίας. Λαμβάνοντας υπόψιν την περιοχή που αποτυπώνεται στην OPG, μπορεί να φανεί η καρωτιδική αρτηρία στο επίπεδο των σπονδύλων C3. Άρα οποιαδήποτε ασβεστοποίηση στο εσωτερικό της καρωτίδας, σε αυτό το επίπεδο, μπορεί να φανεί σε μια OPG.

Στην OPG, είτε μία οζώδη ακτινοσκιερή μάζα, ή δύο ακτινοσκιερές κάθετες γραμμές μπορούν να φανούν στο επίπεδο του κατώτερου περιθωρίου του τρίτου αυχενικού σπονδύλου (C3) που αντιπροσωπεύουν την ασβεστοποίηση εντός των τοιχωμάτων του αγγείου της καρωτίδας, γεγονός που υποδηλώνει ότι η OPG μπορεί να βοηθήσει στην ανίχνευση ασβεστώσεων στην περιοχή του αυχένα. Τα επίπεδα ακρίβειας της OPG όσον αφορά την ανίχνευση ασβεστοποίησης της καρωτιδικής αρτηρίας είναι ακόμα υπό έρευνα.

Σάρωση OPG για TMJ (διαταραχές κροταφογναθικής διάρθρωσης)

Η σάρωση OPG είναι μία εικόνα 2D της TMJ, η οποία είναι μία 3D δομή. Οι μεταβολές στα οστέινα σημεία του, η κονδυλική κεφαλή και ο γληνοειδής βόθρος του κροταφικού οστού, φαίνονται στην OPG μαζί με την περιοχή της άρθρωσης. Η απώλεια οποιασδήποτε επιφάνειας στη δομή των οστών, ή η αλλαγή στην περιοχη της άρθρωσης μπορεί να φανεί στην OPG, αλλά με αρκετούς περιορισμούς.

Το ακριβές σημείο όπου οι αλλαγές είναι πιο έντονες δεν μπορεί να είναι εμφανές και ο όγκος του χώρου της άρθρωσης δεν μπορεί να αξιολογηθεί. Επομένως υπάρχουν ορισμένες αλλαγές που μπορούν να φανούν στη σάρωση OPG, αλλά υπάρχουν περιορισμούς. Προς αποφυγή αυτών των περιορισμών και για τον έλεγχο της 3D τρισδιάστατης δομής της TMJ, είναι πιο λογικό να χρησιμοποιηθεί η σάρωση CBCT (3D), αντί για την  OPG (2D).

Μπορεί η OPG να ανιχνεύσει τον καρκίνο;

Η σάρωση OPG είναι μία ευρεία απεικόνιση της άνω και της κάτω γνάθου με τις γύρω δομές της. Η οστική δομή που παρατηρείται στη σάρωση OPG μπορεί να μας πει πολλά για τις φυσιολογικές και μη φυσιολογικές δομές. Οι αλλαγές στο ίδιο το οστό, ή των γύρω δομών, μπορούν να φανούν σε μία σάρωση OPG. Υπάρχουν διάφορες όψεις οστών που παρατηρούνται σε διαφορετικούς τύπους καρκινικών αλλοιώσεων που κυμαίνονται από την επέκταση του οστού, έως την επαναρρόφηση του. Στην OPG η έκταση του καρκίνου φαίνεται, αλλά μόνο κατά προσέγγιση, καθώς είναι μία δισδιάστατη εικόνα και έχει περιορισμούς. Μόλις η σάρωση OPG δείξει σημάδια καρκίνου, τότε μπορούν να πραγματοποιηθούν άλλες πιο προηγμένες εξετάσεις απεικόνισης (π.χ. τρισδιάστατες σαρώσεις CBCT) για περαιτέρω εκτίμηση του περιστατικού.

Τα εργαλεία ΑΙ (π.χ. πλατφόρμα DiagnoCat, με την οποία συνεργάζονται αποκλειστικά οι DentQ και CTdent σε πολλές χώρες) μπορούν επίσης να ανιχνεύσουν και να ειδοποιήσουν για ασυνήθιστα ευρήματα, συμπεριλαμβανομένων των κύστεων (υποψία καρκίνου). Αυτά τα εργαλεία λειτουργούν καλύτερα σε τρισδιάστατες σαρώσεις, αλλά μπορούν να λειτουργήσουν, σε κάποιο βαθμό, λόγω των ίδιων περιορισμών όπως παραπάνω και σε σαρώσεις 2D OPG.

Ακτινογραφία OPG κοντά μου

Η σάρωση OPG είναι μία μέθοδος οδοντιατρικής απεικόνισης που συνήθως χρησιμοποιείται και διατίθεται σε πολλές οδοντιατρικές κλινικές, ιατρικά ακτινολογικά και οδοντιατρικά ακτινολογικά κέντρα, καθώς και σε ορισμένα νοσοκομεία (ειδικότερα σε οδοντιατρικές σχολές, τμήματα στοματικής ιατρικής ή ακτινολογίας). Για να βρειτε την πλησιέστερη σάρωση OPG, μπορεί να χρησιμοποιήσετε τη μηχανή αναζήτησης της Google.

Ωστόσο οι ασθενείς συνήθως χρειάζονται παραπεμπτικό για ακτινογραφία OPG, καθώς αφορά ακτινοβολία ακτινών Χ και απαιτείται ιατρική γνωμάτευση υπογεγραμμένη από το γιατρό. Επιπλέον δεν είναι όλα τα απεικονιστικά κέντρα ίδια και η παρεχόμενη υπηρεσία ενδέχεται να διαφέρει ως προς την ποιότητα και το εύρος. Συνεπώς καλό είναι να επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας και να τον συμβουλευτείτε σχετικά με το κέντρο που θα κάνετε την εξέταση OPG. Επίσης πρέπει να έχετε μαζί σας, για δική σας ευκολία, υπογεγραμμένο παραπεμπτικό από τον οδοντίατρο, ή να βεβαιωθείτε ότι θα υπάρχει γιατρός που μπορεί να σας παράσχει το παραπεμπτικό στο κέντρο που θα επισκεφθείτε.

Όσο αφορά τα υποκαταστήματα DentQ και CTdent που βρίσκονται κοντά σας, μπορείτε να τα βρείτε εδώ.

Ακτινολογική Αναφορά OPG

Η OPG παρέχει πανοραμικές εικόνες ολόκληρης της κάτω και άνω γνάθου, των ιγμορείων και των γύρω δομών.

Η περιγραφή των εικόνων αυτών σε σωστή μορφή είναι σημαντική και μπορεί να γίνει από έναν επαγγελματία οδοντίατρο, ειδικά εκπαιδευμένο σε αυτό, όπως ένας οδοντίατρος ή ένας οδοντίατρος ακτινολόγος.

Η αναφορά OPG συνοψίζει όλα τα ευρήματα που υπάρχουν στην εικόνα και παρέχει τις απαραίτητες συστάσεις για την πραγματοποίηση της θεραπείας, εφόσον χρειαστεί.

Η ακτινολογική αναφορά OPG θα περιλαμβάνει συνήθως τα παρακάτω:

• Όνομα, ηλικία και φύλο
• Αναγνωριστικός αριθμός
• Ημερομηνία σάρωσης OPG
• Ερμηνεία εικόνων από τον οδοντίατρο ακτινολόγο.
• Μπορεί επίσης να περιλαμβάνει συστάσεις για περαιτέρω εξετάσεις, αν κριθεί απαραίτητο.
• Ημερομηνία αναφοράς
• Όνομα ακτινολόγου

Οι ακτινολογικές αναφορές OPG είναι υποχρεωτικές σε ορισμένες χώρες (π.χ. στην Ιταλία) και οι ακτινογραφίες OPG δεν μπορούν να δοθούν στον ασθενή χωρίς αυτήν. Δεδομένου ότι οι Οδοντίατροι Ακτινολόγοι σπανίζουν, είναι σημαντικό να επαληθεύσετε ότι οι αναφορές που λαμβάνετε είναι πράγματι από έναν εξειδικευμένο και έμπειρο οδοντίατρο ακτινολόγο.

Στη DentQ και στη CTdent διαθέτουμε ένα διεθνές κέντρο Γναθοπροσωπικής Ακτινολογίας, με έμπειρους οδοντιάτρους ακτινολόγους, υποστηριζόμενους από μία εκπαιδευμένη ομάδα ειδικών επεξεργασίας των σαρώσεων (τεχνικοί ακτινών Χ). Κάθε μήνα παρέχουμε ακτινολογικές αναφορές OPG σε πολλές γλώσσες (Αγγλικά, Ιταλικά, Εβραϊκά και Ελληνικά και αυτές είναι μόνο μερικές) σε πολλές χιλιάδες ασθενείς και οδοντιάτρους.

Αναφορές AI OPG

Τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) μπορούν να αναλύσουν σαρώσεις OPG και να παράγουν αναφορές για τα ευρήματά τους. Ωστόσο η αναφορά AI και οι ερμηνείες των εικόνων θα πρέπει να αξιολογηθούν και από έναν οδοντίατρο ή έναν οδοντίατρο ακτινολόγο, ο οποίος μπορεί να προσθέσει τυχόν παρατηρήσεις και συστάσεις (την ονομάζουμε αναφορά AI+Ανθρώπινου Παράγοντα).

Η αναφορά AI OPG είναι παρόμοια με την αναφορά OPG που πραγματοποιείται από τον οδοντίατρο ακτινολόγο και περιλαμβάνει αντίστοιχες πληροφορίες, όπως το όνομα και τον αριθμό αναγνώρισης του ασθενούς, την ημερομηνία της OPG. Η κύρια διαφορά τους είναι η ερμηνεία της εικόνας, η οποία, σε μια αναφορά AI γίνεται αυτόματα, από το λογισμικό AI. Ο χρόνος που απαιτείται για τη δημιουργία αναφορών ΑΙ είναι συγκριτικά μικρότερος από αυτόν που χρειάζεται ένας ακτινολόγος. Πραγματοποιείται σε δευτερόλεπτα.

Στην παρούσα περίπτωση, η ΑΙ κατακτά το σύστημα της υγειονομικής περίθαλψης ταχύτατα, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ευημερία του ασθενούς εξαρτάται πλήρως από τη σωστή διάγνωση, βάσει της οποίας πραγματοποιείται η θεραπεία. Επομένως οποιαδήποτε απόφαση για τη θεραπεία ή τη διάγνωση, πρέπει πάντα να λαμβάνεται από εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας, καθώς η λήψη αποφάσεων είναι κρίσιμο βήμα.

Έτσι, η αναφορά ΑΙ έχει το πλεονέκτημα της εξοικονόμησης χρόνου και της παροχής χρήσιμων δεδομένων, αλλά η αναφορά πρέπει να αξιολογηθεί και από έναν οδοντίατρο πριν παραδοθεί στον ασθενή.

Στην DentQ συνεργαζόμαστε με την DiagnoCat, την πιο προηγμένη πλατφόρμα ΑΙ για την ερμηνεία και την επεξεργασία οδοντικών απεικονιστικών σαρώσεων. Εμείς συμπεριλαμβάνουμε και τον ανθρώπινο παράγοντα, από τους ακτινολόγους μας και την ομάδα επεξεργασίας μας και έτσι παρέχουμε ακτινολογικές αναφορές AI+Ανθρώπινου Παράγοντα OPG στους πελάτες μας.

Όσον αφορά τον οδοντίατρο, η αναφορά AI+Ανθρώπου OPG μπορεί να χρησιμεύσει ως μία ουδέτερη και αμερόληπτη αναφορά για μία «δεύτερη γνώμη», βελτιώνοντας έτσι τον διάλογο με τον ασθενή, εμπνέοντας την εμπιστοσύνη και την αφοσίωση των ασθενών. Πράγματι μία πρόσφατη έρευνα που συνέκρινε οδοντιατρικές κλινικές που χρησιμοποιούν ακτινολογικές αναφορές ΑΙ καθημερινά και κλινικές που δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ τέτοιες αναφορές ΑΙ, έδειξε ότι οι πρώτες απολαμβάνουν 2,5 φορές αύξηση του ετήσιου εισοδήματος της κλινικής. Συνεπώς ενθαρρύνουμε έντονα τους οδοντιάτρους να χρησιμοποιούν αναφορές ΑΙ ως μέσο επικοινωνίας με τους ασθενείς τους.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για την Ακτινολογική Αναφορά μας AI+Ανθρώπινου Παράγοντα (με βάση την OPG) – εδώ.

Η OPG καλύπτεται από την Ασφάλεια;

Η OPG είναι μία τεχνική οδοντικής απεικόνισης που χρησιμοποιείται συστηματικά για διάφορους λόγους, από χειρουργικές ανάγκες έως τον σχεδιασμό της ορθοδοντικής θεραπείας. Τα προγράμματα οδοντιατρικής ασφάλειας υγείας, σε διάφορες χώρες και από διάφορους ασφαλιστές, μπορεί να καλύπτουν ή να μην καλύπτουν το κόστος μιας OPG, ανάλογα με το ασφαλιστικό πρόγραμμα που έχει ένα άτομο.

Δεδομένου ότι δεν καλύπτουν όλοι οι πάροχοι ασφάλισης την OPG, καλό είναι πριν κάνετε την εξέταση OPG, να επικοινωνήσετε με τον πάροχο ασφάλισης σας και να ελέγξετε αν καλύπτεται το κόστος της OPG.

Ο σαρωτής OPG θεωρείται ιατρική συσκευή;

Ναι, ένας σαρωτής OPG θεωρείται ιατρική συσκευή. Πρέπει να συμμορφώνεται με τους τοπικούς κανονισμούς ιατροτεχνολογικών προϊόντων, στη χώρα όπου είναι εγκατεστημένη η συσκευή. Αυτοί οι κανονισμοί συνήθως αφορούν τη σωστή αδειοδότηση, προσαρμογή, συντήρηση, κανόνες ασφαλείας κ.λπ.

Για να είμαστε πιο ακριβείς, μία συσκευή OPG είναι μία συσκευή οδοντικής απεικόνισης. Χρησιμοποιείται για τη δημιουργία πανοραμικής ακτινογραφίας της άνω και κάτω γνάθου μαζί με τις γύρω δομές τους. Η εικόνα που λαμβάνεται είναι 2D με 3D δομές. Η OPG χρησιμοποιείται συχνά για τη διάγνωση προβλημάτων στα δόντια, στις γνάθους και μερικές φορές στα ιγμόρεια, όπως έγκλειστα δόντια, οστικές αλλοιώσεις, ανατομικές παραλλαγές, ανάπτυξη δοντιών και σχεδιασμό ορθοδοντικής θεραπείας.

Απαιτείται παραπεμπτικό για την OPG;

Η υποχρεωτικότητα παραπεμπτικού OPG εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η περιοχή ή η χώρα που βρίσκεται ο ασθενής, ή από τον εκάστοτε πάροχο υγειονομικής περίθαλψης που επρόκειτο να πραγματοποιήσει την OPG. Σε ορισμένες περιπτώσεις για την εξέταση OPG το παραπεμπτικό από οδοντίατρο ή άλλο πάροχο υγειονομικής περίθαλψης είναι απαραίτητο, ενώ σε άλλες περιπτώσεις δεν απαιτείται. Συνεπώς καλύτερα συμβουλευτείτε ένα ίδρυμα υγειονομικής περίθαλψης αν χρειάζεται παραπεμπτικό για την OPG.

Στις περισσότερες χώρες όπου λειτουργούν τα απεικονιστικά μας κέντρα της DentQ και της CTdent, προτείνεται να έχετε μαζί σας παραπεμπτικό από γιατρό. Σε ορισμένες από τις τοποθεσίες μας υπάρχει γιατρός μόνιμα (συνήθως ακτινολόγος) που μπορεί να συνταγογραφήσει εφόσον χρειαστεί.

Προτείνεται επίσης να κλείσετε εκ των προτέρων ένα ραντεβού σε ένα από τα απεικονιστικά μας κέντρα. Αυτό σας βοηθά να εξοικονομήσετε χρόνο και να προετοιμαστείτε εκ των προτέρων για την εξέταση. Ωστόσο δεχόμαστε και ασθενείς «εκτός ραντεβού» στα περισσότερα υποκαταστήματά μας.

Πόσο καιρό διατηρούνται οι ακτινογραφίες OPG για τον οδοντίατρο και για τον ασθενή;

Ανάλογα του τοπικού κανονισμού, οι οδοντιατρικές σαρώσεις (συμπεριλαμβανομένων των εικόνων OPG) διατηρούνται με το ιστορικό των ασθενών, μεταξύ 8 και 10 ετών. Οι παλιές σαρώσεις μπορούν να βοηθήσουν στην ανασκόπηση ενδεχόμενων αλλαγών στο στόμα (και στις δομές του προσώπου) συγκριτικά με νεότερες ακτινογραφίες. Ορισμένες λύσεις λογισμικού μπορούν να βοηθήσουν σε αυτήν τη σύγκριση, καθώς το πραγματοποιούν αυτοματοποιημένα (για παράδειγμα – για ορθοδοντικά περιστατικά).

Ωστόσο για την οδοντιατρική θεραπεία είναι καλύτερα να χρησιμοποιήσετε ακτινογραφίες που δεν είναι παλαιότερες των 6 μηνών, για να ληφθούν υπόψη οι «φρέσκες» μεταβολές και τα νέα ιατρικά δεδομένα που παρατηρήθηκαν πρόσφατα.

Στη DentQ και στη CTdent, συνήθως διατηρούμε αρχεία και σαρώσεις ασθενών για τουλάχιστον 8 χρόνια στο ασφαλές μας cloud και μπορούμε να τα παρέχουμε ως υπηρεσία στους ασθενείς και τους οδοντιάτρους για πολλά χρόνια μετά τη σάρωση των ασθενών.