Αυτή η σελίδα παρέχει λεπτομερείς και ενημερωμένες πληροφορίες για την Κεφαλομετρικη πλαγια ιχνηλάτηση (CEPH). Μπορείτε να επιλέξετε τα θέματα που σας ενδιαφέρουν από το Μενού των Θεμάτων.
Τι είναι η CEPH?
Η CEPH (κεφαλομετρική) είναι ένας τύπος οδοντικής απεικόνισης που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ακτινογραφικής εικόνας του κεφαλιού και του προσώπου, συμπεριλαμβανομένων των δοντιών, των γνάθων και των δομών του προσώπου. Η CEPH είναι μια σάρωση ακτίνων Χ, παρόμοια με την OPG (πανοραμική) σάρωση και παράγει λεπτομερή 2D εικόνα ολόκληρου του κρανίου και του λαιμού. Η διαφορά μεταξύ CEPH και OPG στην απόκτηση της εικόνας είναι ότι η CEPH απεικονίζεται χρησιμοποιώντας μια κίνηση σάρωσης από πλευρά σε πλευρά, ενώ η πανοραμική χρησιμοποιεί μια πλήρη κίνηση 360 μοιρών, χωρίς διακοπή.
Η CEPH, συντομογραφία της κεφαλομετρικής ακτινογραφίας, είναι ένα απαραίτητο διαγνωστικό εργαλείο στην ορθοδοντική. Επιτρέπει την αξιολόγηση της ανάπτυξης των γνάθων και των δοντιών, ενώ επίσης επιτρέπει τον ακριβή σχεδιασμό και παρακολούθηση της θεραπείας. Η κεφαλομετρική ακτινογραφία παρέχει μια πλάγια όψη του κεφαλιού, προβάλλοντας ένα λεπτομερές προφίλ του προσώπου και του κρανίου. Αυτό επιτρέπει στους ορθοδοντικούς να αξιολογήσουν τη θέση και τη σχέση των δοντιών και των γνάθων, να εντοπίσουν τυχόν προβλήματα με το δάγκωμα ή την ευθυγράμμιση των γνάθων και να σχεδιάσουν την κατάλληλη θεραπεία για τη διόρθωση αυτών των προβλημάτων. Η CEPH είναι εξίσου χρήσιμη στην ανίχνευση όγκων της γνάθου και ενδείξεων αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο. Επιτρέπει την ακριβή διάγνωση και όταν πραγματοποιείται συχνά, την παρακολούθηση της προόδου της θεραπείας, για την εξασφάλιση βέλτιστων αποτελεσμάτων.
Τι σημαίνει CEPH στην οδοντιατρική;
Η CEPH είναι μια συντομογραφία και σημαίνει στα ελληνικά κεφαλομετρική. Ο όρος «κεφαλομετρική» προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις «κεφάλι» και «μέτρον» και αναφέρεται στην μέτρηση και στην ανάλυση του κεφαλιού. Η Κεφαλομετρική Ακτινογραφία (CEPH) είναι ένας εξειδικευμένος τύπος εικόνας ακτίνων Χ που λαμβάνεται από το κεφάλι και το πρόσωπο, για την μελέτη των οστών του κρανίου και του προσώπου. Η εικόνα χρησιμοποιείται για την μέτρηση και την μελέτη διαφόρων δομών της κεφαλής, συμπεριλαμβανομένων των γνάθων, των δοντιών και του κρανίου και χρησιμοποιείται συνήθως στην ορθοδοντική για διάγνωση, σχεδιασμό θεραπείας και παρακολούθηση.
Τι είναι η ανίχνευση CEPH (κεφαλομετρική);
Η κεφαλομετρική ανίχνευση αναφέρεται στην «μέτρηση της κεφαλής» και είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται για την ανάλυση κεφαλομετρικών ακτινογραφιών. Ο όρος «ανίχνευση» αναφέρεται στη διαδικασία δημιουργίας μιας χειρόγραφης αναπαράστασης των οδοντικών και σκελετικών δομών που παρατηρούνται σε τυποποιημένες ακτινογραφίες. Η ανίχνευση πραγματοποιείται συχνά με το χέρι, σε ένα διαφανές φύλλο, το οποίο τοποθετείται σε κεφαλομετρική ακτινογραφία. Οι γραμμές και τα σημεία ανίχνευσης σχεδιάζονται με το χέρι στην εικόνα, μαζί με τα συγκεκριμένα ανατομικά σημεία. Εναλλακτικά, η ανίχνευση μπορεί να γίνει ψηφιακά με αποκλειστικές εφαρμογές λογισμικού και αυτόματα με εργαλεία AI (τεχνητής νοημοσύνης).
Η ανίχνευση CEPH χρησιμοποιείται για την ανάλυση της θέσης και της σχέσης των δοντιών, των γνάθων και των οστών του προσώπου, για την μέτρηση συγκεκριμένων γωνιών και αποστάσεων, για την αναγνώριση και αξιολόγηση των οδοντικών και σκελετικών δομών, όπως και για το σχεδιασμό της ορθοδοντικής θεραπείας. Η κεφαλομετρική ανίχνευση επιτρέπει την ακριβή και λεπτομερή ανάλυση της ανατομίας του ασθενούς και είναι χρήσιμη στο σχεδιασμό της θεραπείας. Οι οδοντικές ανωμαλίες και οι σκελετικές αποκλίσεις είναι τα δύο πιο συνηθισμένα περιστατικά για πραγματοποίηση κεφαλομετρικής ανίχνευσης. Η ανιχνευόμενη εικόνα μπορεί να δείξει τη θέση διαφόρων δομών, όπως τα δόντια και τις γνάθους και στη συνέχεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να πραγματοποιήσει μετρήσεις για κακή σύγκλειση σιαγόνων και άλλα σκελετικά προβλήματα.
Τι είναι η Κεφαλομετρικη πλαγια ιχνηλάτηση;
Η Κεφαλομετρικη πλαγια ιχνηλάτηση (CEPH) αναφέρεται στη διαδικασία ανάλυσης ενός πλευρικού κεφαλογραφήματος, το οποίο είναι μια εξειδικευμένη εικόνα ακτίνων Χ που λαμβάνεται από την πλάγια (πλαϊνή) όψη της κεφαλής. Είναι ένα ευρέως χρήσης διαγνωστικό εργαλείο στην ορθοδοντική, καθώς επιτρέπει την ακριβή μέτρηση και ανάλυση των οδοντικών και σκελετικών δομών. Η διαδικασία ανίχνευσης περιλαμβάνει την τοποθέτηση ενός διαφανούς φιλμ πάνω από την ακτινογραφική εικόνα και τη δημιουργία σημαδιών κατά μήκος συγκεκριμένων ανατομικών σημείων. Αυτή η ανιχνευμένη εικόνα χρησιμοποιείται στη συνέχεια για την αξιολόγηση της θέσης και της σχέσης των δοντιών, των γνάθων και άλλων δομών του προσώπου.
Η πλευρική κεφαλομετρική ανίχνευση είναι ένα κρίσιμο εργαλείο στο σχεδιασμό και στη θεραπεία ορθοδοντικών περιστατικών. Επιτρέπει στους ορθοδοντικούς να καθορίσουν την κατάλληλη πορεία θεραπείας και να παρακολουθήσουν την πρόοδο της. Επιτρέπει την μέτρηση πολυάριθμων κεφαλομετρικών μεταβλητών που παρέχουν βασικές πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της κακής σύγκλεισης σιαγόνων, του συνωστισμού, του προγναθισμού άνω και κάτω γνάθου, για τον εντοπισμό κρανιοπροσωπικών ανωμαλιών, για την μέτρηση των δομών των μαλακών ιστών, για την πρόβλεψη των αποτελεσμάτων της θεραπείας και για την παρακολούθηση της προόδου της θεραπείας. Συνεπώς η πλάγια κεφαλομετρική ανίχνευση είναι ένα σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο που παρέχει κρίσιμες πληροφορίες για την ορθοδοντική θεραπεία και εξασφαλίζει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τον ασθενή.
Ποιοι είναι οι τύποι των κεφαλογραμμάτων;
Το κεφαλογράφημα είναι μια ακτινογραφική εικόνα του κεφαλιού και του προσώπου που χρησιμοποιείται για την μελέτη των οστών του κρανίου και του προσώπου, συμπεριλαμβανομένων των δοντιών και των γνάθων. Υπάρχουν διάφοροι τύποι κεφαλογραφημάτων που χρησιμοποιούνται στην οδοντιατρική, κυρίως στην ορθοδοντική, καθένας με τις δικές του συγκεκριμένες ενδείξεις και πλεονεκτήματα.
Ακολουθούν ορισμένοι συνηθισμένοι τύποι κεφαλογραφημάτων:
- Πλευρικό κεφαλογράφημα: Πρόκειται για μια πλάγια (πλαϊνή) όψη του κεφαλιού και του προσώπου, αντί για το μπροστινό ή το πίσω μέρος. Χρησιμοποιείται συνήθως από τους ορθοδοντικούς για να αξιολογήσουν τη θέση των δοντιών και της γνάθου, σε σχέση με το υπόλοιπο πρόσωπο.
- Μετωπιαίο κεφαλογράφημα: Πρόκειται για μια μετωπική όψη που πραγματοποιείται για την αξιολόγηση της θέσης των δομών που βρίσκονται στο μπροστινό μέρος του προσώπου και των σχέσεων τους μεταξύ τους, όπως τα μπροστινά δόντια, το μπροστινό μέρος της γνάθου και τα ρινικά οστά.
- Οπισθοπρόσθιο κεφαλογράφημα (PA CEPH): Είναι μία απεικόνιση από μπροστά προς τα πίσω (οπισθοπρόσθια) του κεφαλιού και του προσώπου που λαμβάνεται όταν ο ασθενής είναι στραμμένος προς την πηγή ακτίνων Χ, η οποία μπορεί να είναι χρήσιμη για την αξιολόγηση των μπροστινών δοντιών, της άρθρωσης της γνάθου και του αεραγωγού.
- Βασικό κεφαλογράφημα: Αυτή η απεικόνιση του κεφαλιού λαμβάνεται από τη βάση του κρανίου. Χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της θέσης των δομών που εμπίπτουν στη βασική πλευρά του κεφαλιού και της σχέσης μεταξύ τους, συμπεριλαμβανομένης της κάτω γνάθου και της σχέσης της με το υπόλοιπο πρόσωπο.
- Τυπικό κεφαλογράφημα: Αυτή η απεικόνιση χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση του συνολικού σχήματος και μεγέθους του προσώπου και του κρανίου.
- Κεφαλογράφημα προφίλ: Πρόκειται για μια βασική απεικόνιση για την αξιολόγηση του προφίλ και του συνολικού σχήματος και μεγέθους του προσώπου και χρησιμοποιείται συνήθως κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε ορθοδοντικής θεραπείας, ή ορθογναθικής χειρουργικής επέμβασης.
- 3D κεφαλογράφημα: Αυτός ο τύπος κεφαλογραφήματος είναι μια τρισδιάστατη εικόνα του κεφαλιού και του προσώπου που δημιουργείται χρησιμοποιώντας εξελιγμένες τεχνικές απεικόνισης, όπως αξονική τομογραφία (CT), μαγνητική τομογραφία, ή με CBCT. Παρέχει μια λεπτομερή εικόνα του κεφαλιού και του προσώπου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την μελέτη και αξιολόγηση της θέσης και του σχήματος των δοντιών, της γνάθου και του κρανίου με ακρίβεια. Τα 3D κεφαλογραφήματα χρησιμοποιούνται συχνά για τον προγραμματισμό ορθογναθικών επεμβάσεων, καθώς παρέχουν λεπτομερείς πληροφορίες για την οδοντική και σκελετική ανατομία του ασθενούς.
Συμπερασματικά, υπάρχουν διάφοροι τύποι κεφαλογραφημάτων που χρησιμοποιούνται στην ορθοδοντική, καθένας με τις δικές του συγκεκριμένες ενδείξεις και πλεονεκτήματα. Τα πλάγια κεφαλογραφήματα είναι τα πιο συνηθισμένα, αλλά άλλοι τύποι όπως τα μετωπιαία, τα οπισθοπρόσθια, βασικά, τυπικά, προφίλ και 3D κεφαλογραφήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της κεφαλής και του προσώπου. Η επιλογή του κεφαλογραφήματος θα εξαρτηθεί από τo συγκεκριμένο περιστατικό και τον στόχο της εξέτασης.
Τι είναι η κεφαλομετρική του φτωχού;
Η Κεφαλομετρική του Φτωχού είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια απλοποιημένη και χαμηλού κόστους μέθοδο, για την ανάλυση των κεφαλομετρικών ακτινογραφιών. Χρησιμοποιείται ως εναλλακτική λύση στην πιο περίπλοκη και ακριβή διαδικασία της κεφαλομετρικής ανίχνευσης. Είναι μια δημοφιλής τεχνική στους τομείς με πρακτικές περιορισμένων πόρων, ή και για διδακτικούς σκοπούς.
Η κεφαλομετρική του φτωχού πραγματοποιείται συνήθως για να διαπιστωθεί αν:
- Τα σαγόνια είναι αναλογικά τοποθετημένα σε επίπεδο Α-Ρ (οπισθοπρόσθια).
- Κυρτότητα ή κοίλωμα του προφίλ
- Στάση του χείλους και προεξοχή κοπτήρα
- Διγναθική προεξοχή
Παρακάτω θα δείτε μερικές βασικές πτυχές της κεφαλομετρικής του φτωχού:
- Απλοποιημένη μέθοδος: Αντί να δημιουργεί μια λεπτομερή ανίχνευση χειροκίνητα της ακτινογραφικής εικόνας, η κεφαλομετρική του φτωχού χρησιμοποιεί βασικές μετρήσεις και παρατηρήσεις της ακτινογραφίας για την ανάλυση των οδοντικών και των σκελετικών δομών.
- Μέτρηση βασικών σημείων: Στην κεφαλομετρική του φτωχού, η ακτινογραφία αναλύεται μετρώντας βασικά σημεία, όπως η θέση και η σχέση των δοντιών, των γνάθων και του κρανίου.
- Δεν απαιτείται εξειδικευμένος εξοπλισμός: Σε αντίθεση με την κεφαλομετρική ανίχνευση, η κεφαλομετρική του φτωχού δεν απαιτεί εξειδικευμένο εξοπλισμό, όπως χαρτί και μολύβι ανίχνευσης, καθιστώντας την πιο προσιτή λύση, από άποψη κόστους και πόρων.
- Φιλικό προς το χρήστη: Η κεφαλομετρική του φτωχού είναι εύκολη στην εκμάθηση και μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οδοντιάτρους με ελάχιστη εκπαίδευση.
- Οικονομική λύση: Η κεφαλομετρική του φτωχού είναι μία οικονομικά αποδοτική εναλλακτική λύση στην κεφαλομετρική ανίχνευση και στη ψηφιακή κεφαλομετρική
- Περιορισμοί: Παρά τα πλεονεκτήματα, η κεφαλομετρική του φτωχού έχει ορισμένους περιορισμούς. Δεν είναι τόσο ακριβής, όσο η παραδοσιακή κεφαλομετρική ανίχνευση και είναι λιγότερο ικανή να μετρήσει τις ανεπαίσθητες αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της ορθοδοντικής θεραπείας.
- Σύγκριση: Οι μετρήσεις που λαμβάνονται με την κεφαλομετρική του φτωχού, μπορούν να συγκριθούν με συγκεκριμένα πρότυπα, όπως τα κεφαλομετρικά πρότυπα, για τον εντοπισμό τυχόν αποκλίσεων.
- Αδυναμία μέτρησης γωνίας: Η κεφαλομετρική του φτωχού δεν μετράει τις γωνίες μεταξύ των διαφορετικών δομών του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος, το οποίο μπορεί να είναι χρήσιμο για τη διάγνωση και το σχεδιασμό της θεραπείας.
- Λιγότερο λεπτομερές από το κλασικό κεφαλογράφημα: Οι πληροφορίες που λαμβάνονται μέσω της κεφαλομετρικής του φτωχού είναι λιγότερο λεπτομερείς από αυτές που λαμβάνονται μέσω ενός κλασικού κεφαλογραφήματος, καθώς το κεφαλογράφημα του φτωχού δεν έχει την ακρίβεια ενός κεφαλογραφήματος ανίχνευσης.
Η κεφαλομετρική του φτωχού είναι χρήσιμη για τον εντοπισμό μεγάλων αποκλίσεων στις οδοντικές και σκελετικές δομές, σε πρακτικές με περιορισμένους πόρους, ή για διδακτικούς σκοπούς. Ωστόσο θα πρέπει να θεωρείται συμπληρωματική και όχι αντικατάσταση, στην παραδοσιακή κεφαλομετρική ανίχνευση και ανάλυση.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ κεφαλομετρικής και πανοραμικής;
Η κεφαλομετρική και η πανοραμική ακτινογραφία είναι δύο τύποι οδοντικών ακτινογραφιών, αλλά εξυπηρετούν διαφορετικούς σκοπούς διαγνωστικού και θεραπευτικού σχεδιασμού.
Η κεφαλομετρική ακτινογραφία είναι ένας τύπος οδοντικής απεικονιστικής τεχνικής που έχει σχεδιαστεί για να παράγει λεπτομερή εικόνα της κεφαλής από την πλάγια ή την μετωπική όψη, απ’ όπου μπορεί να προβληθεί η θέση των δοντιών, των γνάθων και η σχέση μεταξύ τους. Η πιο συνηθισμένη χρήση της κεφαλομετρικής είναι στον τομέα της ορθοδοντικής και σε κάποιο βαθμό της ορθογναθικής χειρουργικής, όπου η εκτίμηση της θέσης και της ευθυγράμμισης των δοντιών, των γνάθων και των οστών του προσώπου είναι καθοριστικής σημασίας για το σχεδιασμό της θεραπείας και για την παρακολούθηση μετά τη θεραπεία.
Η πανοραμική ακτινογραφία είναι ένας τύπος τεχνικής οδοντικής απεικόνισης που παράγει μια ευρεία εικόνα (κυκλική όψη) ολόκληρου του στόματος, συμπεριλαμβανομένων των οστών της γνάθου του ασθενούς, της κροταφογναθικής άρθρωσης (TMJ) και όλων των δοντιών και των γύρω ιστών σε μία απεικόνιση. Αυτές οι εικόνες χρησιμοποιούνται από οδοντιάτρους για πολλούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένων των παθολογιών των δοντιών, των γνάθων, των ιγμορείων και άλλων οστών του προσώπου, τραυματισμών, αξιολόγηση της συνολικής υγείας των δοντιών και των γνάθων και για τον προγραμματισμό της θεραπείας.
Η κεφαλομετρική ακτινογραφία προορίζεται για το σχεδιασμό θεραπείας, όταν εμπλέκονται μόνο τα οστά της κεφαλής και του προσώπου, ενώ η πανοραμική ακτινογραφία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ολόκληρο το στόμα. Ακολουθούν μερικές λεπτομερείς βασικές διαφορές μεταξύ κεφαλομετρικών και πανοραμικών ακτινογραφιών:
- Σκοπός: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες χρησιμοποιούνται για την μελέτη της θέσης και της σχέσης των δοντιών, των γνάθων και του κρανίου, ενώ οι πανοραμικές ακτινογραφίες χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση ολόκληρης της γνάθου και όλων των δοντιών.
- Όψη: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες λαμβάνονται συνήθως από πλευρική (πλάγια) όψη, ενώ οι πανοραμικές ακτινογραφίες λαμβάνονται από κυκλική όψη, άρα καταγράφεται μια εικόνα ολόκληρης της γνάθου και όλων των δοντιών.
- Γωνίες: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες χρησιμοποιούνται για την μέτρηση συγκεκριμένων γωνιών και αποστάσεων μεταξύ των διαφορετικών δομών του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος και για τη διάγνωση προβλημάτων και άλλων κρανιοπροσωπικών ανωμαλιών, ενώ οι πανοραμικές ακτινογραφίες χρησιμοποιούνται κυρίως για την ανίχνευση δοντιών που λείπουν, έχουν βγει ή είναι έγκλειστα, κύστεων, όγκων και κατάγματα της γνάθου.
- Διαγνωστική χρήση: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες χρησιμοποιούνται κυρίως στην ορθοδοντική, ενώ οι πανοραμικές ακτινογραφίες στη γενική οδοντιατρική, αλλά και στην ορθοδοντική. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση οδοντικών προβλημάτων, όπως τερηδόνα, περιοδοντική νόσο και όγκους της γνάθου, καθώς και για το σχεδιασμό θεραπείας, για παράδειγμα εξαγωγές δοντιών, εμφυτεύματα και ορθοδοντική θεραπεία.
- Τοποθέτηση: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες απαιτούν την τοποθέτηση του ασθενούς με συγκεκριμένο τρόπο, με την κεφαλή τοποθετημένη στο κέντρο της δέσμης ακτίνων Χ, ενώ οι πανοραμικές ακτινογραφίες απαιτούν από τον ασθενή να περιστρέφει το κεφάλι του γύρω από έναν άξονα, για να καταγραφεί ολόκληρη η γνάθος σε μια εικόνα.
- Ποιότητα εικόνας: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες παρέχουν μια λεπτομερή εικόνα του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος και των διαφορετικών δομών του, ενώ οι πανοραμικές ακτινογραφίες μπορεί να μην παρέχουν το ίδιο επίπεδο λεπτομέρειας, αλλά μπορούν να εμφανίσουν όλα τα δόντια και τα οστά της γνάθου σε μία εικόνα.
Συμπερασματικά η κεφαλομετρική και η πανοραμική ακτινογραφία είναι δύο τύποι οδοντικών ακτινογραφιών, αλλά εξυπηρετούν διαφορετικούς διαγνωστικούς και θεραπευτικούς σκοπούς. Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες χρησιμοποιούνται για την μελέτη της θέσης και της σχέσης των δοντιών, των γνάθων και του κρανίου, ενώ οι πανοραμικές ακτινογραφίες χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση ολόκληρης της γνάθου και όλων των δοντιών. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν μαζί για να παρέχουν μια ολοκληρωμένη ανάλυση της οδοντικής και σκελετικής ανατομίας του ασθενούς, οδηγώντας σε πιο ακριβή διάγνωση και σχεδιασμό θεραπείας.
2D CEPH vs 3D CEPH
Το κεφαλογράφημα (CEPH) είναι ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία στην ορθοδοντική που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση των δοντιών, των μαλακών ιστών και των σκελετικών ιστών σε ασθενείς. Η κεφαλομετρική ανάλυση μπορεί επίσης να αποτελέσει βασικό διαγνωστικό εργαλείο πριν και μετά από μια κρανιογναθοπροσωπική επέμβαση. Οι κεφαλομετρικές μεταβλητές για την ορθοδοντική θεραπεία και τις ορθογναθικές επεμβάσεις μπορούν να αξιολογηθούν, είτε με χρήση δισδιάστατης (2D) κεφαλομετρικής ανάλυσης πλαγίου ή μετωπιαίου κεφαλογραφήματος, είτε με χρήση τρισδιάστατης (3D) απεικόνισης.
Η 2D CEPH είναι μια παραδοσιακή μέθοδος κεφαλομετρικής που χρησιμοποιεί μία μόνο πλευρική ακτινογραφική εικόνα για την λήψη μιας δισδιάστατης (2D) εικόνας του κεφαλιού και του προσώπου, σε ένα επίπεδο (μία γωνία θέασης). Αυτή η μέθοδος παρέχει μια λεπτομερή εικόνα του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος και των διαφορετικών δομών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την μέτρηση συγκεκριμένων γωνιών και αποστάσεων μεταξύ των διαφορετικών δομών του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος και για τη διάγνωση κακώσεων και άλλων κρανιοπροσωπικών ανωμαλιών.
Η 3D CEPH, από την άλλη, χρησιμοποιεί εξελιγμένες τεχνικές απεικόνισης, όπως αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία ή αξονική τομογραφία κωνικής δέσμης, για την λήψη μιας τρισδιάστατης (3D) εικόνας του κεφαλιού και του προσώπου. Η τρισδιάστατη εικόνα (συνήθως αρχείο DICOM) μπορεί να περιστραφεί και να προβληθεί από οποιαδήποτε γωνία, παρέχοντας μια πιο ακριβή και λεπτομερή όψη του κεφαλιού και των οστών του προσώπου, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την μελέτη και την αξιολόγηση της θέσης και του σχήματος των δοντιών, της γνάθου και του κρανίου με μεγαλύτερη ακρίβεια. Οι 3D CEPH χρησιμοποιούνται συχνά για τον προγραμματισμό ορθογναθικών επεμβάσεων, καθώς παρέχουν λεπτομερείς πληροφορίες για την οδοντική και σκελετική ανατομία του ασθενούς και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να διασφαλιστεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα της επέμβασης.
Ακολουθεί μια περίληψη των κύριων διαφορών μεταξύ 2D και 3D CEPH
- Διάσταση: Η 2D CEPH είναι μια δισδιάστατη εικόνα, ενώ το 3D CEPH είναι τρισδιάστατη εικόνα
- Μέθοδος απεικόνισης: Η 2D CEPH προήλθε από την παραδοσιακή ακτινογραφία με φιλμ, ενώ η 3D CEPH πραγματοποιείται με εξελιγμένες τεχνικές απεικόνισης, όπως αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία ή αξονική κωνικής δέσμης.
- Επίπεδο λεπτομέρειας: Η 3D CEPH παρέχει υψηλότερα επίπεδα λεπτομέρειας από την 2D CEPH
- Χρήση: Η 2D CEPH χρησιμοποιείται κυρίως για τη διάγνωση και το σχεδιασμό της θεραπείας ανωμαλιών, ενώ η 3D CEPH είναι πιο χρήσιμη στη διάγνωση και στο σχεδιασμό θεραπείας πιο περίπλοκων περιστατικών, όπως δόντια που καλύπτονται από άλλα, κρυμμένα νευρικά κανάλια, έγκλειστα δόντια, αναλύσεις αεραγωγών και κρυμμένες ρίζες ή ανωμαλίες στην κροταφογναθική άρθρωση, όπου η ακρίβεια είναι το κλειδί για μια επιτυχημένη θεραπεία.
- Εύρος: Η 3D CEPH παρέχει πιο ακριβείς πληροφορίες, καθώς και καθαρή εικόνα και των δύο πλευρών του κεφαλιού. Για να αποκτήσετε παρόμοια ακρίβεια και στις δύο πλευρές του κεφαλιού, χρειάζονται συνήθως δύο σαρώσεις 2D CEPH, καθεμία από τις οποίες καλύπτει την μία πλευρά.
- Ασφάλεια: Η 2D CEPH απαιτεί λιγότερη δόση ακτινοβολίας, αφού σαρώνει μόνο ένα επίπεδο (2D), ενώ η 3D CEPH, μέσω CBCT, σαρώνει πολλαπλά επίπεδα. Άρα η χρήση 3D CEPH αφορά συνήθως ασθενείς που χρειάζονται μια λεπτομερή διάγνωση (για παράδειγμα για την ανάλυση έγκλειστου δοντιού).
- Κόστος: Η 3D CEPH είναι γενικά πιο ακριβή από την 2D CEPH.
Συνοψίζοντας: Τόσο η 2D, όσο και η 3D CEPH έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, ενώ η επιλογή θα εξαρτηθεί από το εκάστοτε περιστατικό και τις προτιμήσεις του γιατρού. Η 3D CEPH παρέχει υψηλότερα επίπεδα λεπτομέρειας, είναι πιο ακριβή και έχει υψηλότερη έκθεση σε ακτινοβολία. Από την άλλη, η 2D CEPH είναι πιο παραδοσιακή και λιγότερο ακριβή, αλλά ότι τόσο λεπτομερής και περιεκτική.
Πώς ανιχνεύεται το κεφαλογράφημα;
Η ανίχνευση ενός κεφαλογραφήματος είναι μια διαδικασία δημιουργίας μιας (συνήθως χειροκίνητα και μερικές φορές ψηφιακά) αναπαράστασης της ακτινογραφικής εικόνας, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση και την μέτρηση διαφόρων οδοντικών και σκελετικών δομών, συμπεριλαμβανομένης της σχετικής θέσης των δοντιών και των γνάθων, με διάφορα ανατομικά σημεία.
Τα εργαλεία που απαιτούνται για τον εντοπισμό ενός πλευρικού κεφαλογραφήματος είναι:
- Ένα διαφανές φύλλο
- Ένα μυτερό μολύβι
- Ένα ευθύ αντικείμενο ή χάρακας
- Προαιρετικά: μεγεθυντικός φακός
Η διαδικασία ανίχνευσης ενός κεφαλογραφήματος συνήθως περιλαμβάνει τα παρακάτω βήματα:
- Λήψη της ακτινογραφικής εικόνας: Το πρώτο βήμα για την ανίχνευση ενός κεφαλογραφήματος είναι η λήψη της ακτινογραφικής εικόνας. Αυτό μπορεί να γίνει με μια ποικιλία μεθόδων, συμπεριλαμβανομένης της παραδοσιακής ακτινογραφίας με φιλμ, ή της ψηφιακής ακτινογραφίας.
- Προετοιμασία υλικών ανίχνευσης: Αφού ληφθεί η ακτινογραφική εικόνα, το επόμενο βήμα είναι η προετοιμασία των υλικών ανίχνευσης. Αυτό συνήθως περιλαμβάνει την λήψη ενός διαφανούς φιλμ και ενός μολυβιού, ή άλλου οργάνου ανίχνευσης.
- Τοποθέτηση φιλμ στην ακτινογραφία: Το διαφανές φιλμ τοποθετείται πάνω από την ακτινογραφική εικόνα, φροντίζοντας να είναι σωστά ευθυγραμμισμένο με την εικόνα.
- Προσδιορισμός βασικών σημείων: Το επόμενο βήμα είναι να προσδιορίσετε τα βασικά σημεία στην ακτινογραφική εικόνα. Αυτό συνήθως περιλαμβάνει την αναγνώριση της θέσης και της σχέσης των δοντιών, των γνάθων και του κρανίου.
- Σήμανση βασικών σημείων: Αφού εντοπιστούν τα βασικά σημεία, σημειώνονται στο διαφανές χαρτί, με το όργανο ανίχνευσης.
- Ανίχνευση των βασικών σημείων: Στη συνέχεια, τα βασικά σημεία εντοπίζονται στο διαφανές φιλμ, δημιουργώντας μια αναπαράσταση της ακτινογραφικής εικόνας, χειροκίνητα. Αυτό το βήμα πραγματοποιείται με ένα χάρακα ως οδηγό, βεβαιωθείτε όμως ότι περιλαμβάνονται όλες οι σημαντικές λεπτομέρειες και δομές στο κεφαλογράφημα (π.χ. η κρανιακή βάση, οι γραμμές ραφής του κρανίου, τα δόντια και τα σημεία αναφοράς του προσώπου).
Είναι σημαντικό να είστε ακριβείς και προσεκτικοί κατά την ανίχνευση ενός κεφαλογραφήματος, καθώς η ανίχνευση θα χρησιμοποιηθεί για διαγνωστικούς σκοπούς και για το σχεδιασμό της θεραπείας. Ο μεγεθυντικός φακός, ή άλλες συσκευές μεγέθυνσης, θα χρησιμοποιηθούν για να δείτε τις λεπτομέρειες πιο καθαρά.
- Μέτρηση κεφαλομετρικών μεταβλητών: Αφού ανιχνευθεί το κεφαλογράφημα, οι κεφαλομετρικές μεταβλητές μετρώνται με λογισμικό κεφαλομετρικής ανάλυσης, ή χειροκίνητα με κεφαλομετρικό χάρακα. Το κεφαλογράφημα που έχει ανιχνευθεί μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως πρότυπο ανίχνευσης για τη δημιουργία ενός μόνιμου σχεδίου πάνω σε χαρτί, το οποίο χρησιμοποιείται για την μέτρηση και την ανάλυση συγκεκριμένων χαρακτηριστικών του κεφαλογραφήματος.
- Ερμηνεία και χρήση του κεφαλογραφήματος που έχει ανιχνευθεί: Μόλις ανιχνευθεί το κεφαλογράφημα χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της οδοντικής και σκελετικής ανατομίας του ασθενούς και για το σχεδιασμό και την παρακολούθηση της ορθοδοντικής θεραπείας.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ανίχνευση κεφαλογραφήματος είναι μια δεξιότητα που απαιτεί εξάσκηση και εκπαίδευση για να κατακτηθεί. Η ακριβής αναγνώριση των σημείων, η ακριβής ανίχνευση και η μέτρηση των κεφαλομετρικών μεταβλητών είναι μια βασική πτυχή της ορθοδοντικής διάγνωσης και του σχεδιασμού της θεραπείας.
CEPH για ανίχνευση σημείων
Τα σημεία ανίχνευσης CEPH είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίζονται σωστά και με ακρίβεια, για να επιτευχθεί μια καλή ανάλυση. Μπορούν να χωριστούν σε δύο τύπους – σημεία σκληρού και μαλακού ιστού.
Τα σημεία σκληρού ιστού είναι:
- Εφίππιο (S): το μέσον που λέγεται τουρκικό εφίππιο (υπόφυση).
- Ρινικό (N): το πιο πρόσθιο σημείο στην μετωπιαία ραφή, στην μέση γραμμή.
- Πόρος (Po): το ανώτερο και εξώτατο σημείο του εξωτερικού ακουστικού πόρου.
- Ατομικό Τροχιακό (Or): το κατώτερο και πρόσθιο σημείο στο κυκλικό περιθώριο.
- Κόνδυλος (Cd): το πιο οπίσθιο και ανώτερο σημείο του κονδύλου της κάτω γνάθου.
- Αρθρικό (Ar): το σημείο τομής του οπίσθιου ορίου της ανιούσας κάτω γνάθου και του εξωτερικού ορίου της οπίσθιας κρανιακής βάσης.
- Κάτω γνάθος (Gn): το πιο πρόσθιο και κάτω σημείο στο οστό του πηγουνιού.
- Γενειακό (Me): το κατώτερο σημείο της σύμφυσης της κάτω γνάθου στην μέση γραμμή.
- Γενειακό όγκωμα (Pog): το πιο πρόσθιο σημείο στο οστό του πηγουνιού.
- Γωνία κάτω γνάθου (Go): το πιο οπίσθιο και κατώτερο σημείο στη γωνία της κάτω γνάθου.
- Σημείο Α (υποσπονδυλική): το βαθύτερο σημείο στο καμπυλωτό προφίλ της πάνω γνάθου, μεταξύ της πρόσθιας ρινικής σπονδυλικής στήλης και της φατνιακής ακρολοφίας.
- Σημείο Β (παρασπονδυλική): το βαθύτερο σημείο στο καμπυλωτό προφίλ της κάτω γνάθου, μεταξύ του πηγουνιού και της φατνιακής ακρολοφίας.
- Πάνω κορυφή τομής (UIA): η κορυφή της ρίζας του πιο πρόσθιου κεντρικού τομέα της άνω γνάθου.
- Ανώτερη τομή (Is): η άκρη της στεφάνης του πιο πρόσθιου κεντρικού τομέα της άνω γνάθου.
- Κατώτερη τομή (Ii): η άκρη της στεφάνης του πιο πρόσθιου κεντρικού τομέα της κάτω γνάθου.
- Κάτω κορυφή τομής (LIA): η κορυφή της ρίζας του πιο πρόσθιου κεντρικού κοπτήρα της κάτω γνάθου
- Πρόσθια ρινική στήλη (ANS): η άκρη της οστικής πρόσθιας ρινικής σπονδυλικής στήλης στην μέση γραμμή.
- Οπίσθια ρινική στήλη (PNS): η άκρη της οπίσθιας ρινικής στήλης στην μέση γραμμή (εντοπίζεται ως συνέχεια της βάσης του πτερυγοϋπερώιου πόρου, όπου τέμνεται με το ρινικό έδαφος).
Τα σημεία των μαλακών ιστών είναι:
- Μεσόφρυον μαλακών ιστών (G’)
- Ρινικό Μαλακών ιστών (N’)
- Άκρη Μύτης (P)-Προρινικό
- Υπορινικό (Sn)
- Σημείο Α μαλακών ιστών (SLS)
- Ανώτερο Επιχείλιο (Ls)
- Ανώτερο Στόμιο (Stms)
- Κατώτερο Στόμιο (Stmi)
- Κατώτερο Επιχείλιο (Li)
- Σημείο Β μαλακών ιστών (ILS)
- Γενειακό όγκωμα μαλακών ιστών (Pog’)
- Μαλακός ιστός Γενειακό (Me’)
Πώς ανιχνεύεται η πλευρική CEPH;
Η πλευρική CEPH (ή κεφαλογράφημα) είναι μια εικόνα ακτίνων Χ της κεφαλής που περιλαμβάνει λήψη πλαϊνής (πλάγιας) όψης της κεφαλής, ζωτικής σημασίας διαγνωστικό εργαλείο στην ορθοδοντική. Για την ανίχνευση του πλευρικού κεφαλογραφήματος, τοποθετείται πάνω του ένα διαφανές φιλμ και στη συνέχεια γίνεται σήμανση κατά μήκος των επιμέρους ανατομικών σημείων. Η ανιχνευμένη εικόνα είναι μια εκτίμηση της θέσης και της σχέσης των δοντιών, των γνάθων και άλλων δομών του προσώπου, πολύ χρήσιμη για την ανάλυση διαφόρων κεφαλομετρικών μεταβλητών.
Η πλευρική κεφαλομετρική ανίχνευση χρησιμοποιείται συνήθως για το σχεδιασμό και τη θεραπεία ορθοδοντικών περιστατικών. Βοηθά στον καθορισμό της κατάλληλης πορείας θεραπείας και στην παρακολούθηση της προόδου της θεραπείας.
Τα εργαλεία που απαιτούνται για την ανίχνευση πλευρικού κεφαλογραφήματος είναι:
- Ένα διαφανές φύλλο
- Ένα μυτερό μολύβι
- Ένα ευθύ αντικείμενο ή χάρακας
- Προαιρετικά: μεγεθυντικός φακός
Βήμα-βήμα διαδικασία
Βήμα 1: Το χαρτί ανίχνευσης ευθυγραμμίζεται στο πλάγιο κεφαλογράφημα και στη συνέχεια σχεδιάζονται δύο σταυροί σε απόσταση περίπου 3 cm μεταξύ τους, στην πάνω αριστερή γωνία της ακτινογραφίας. Ένα διαφανές φύλλο για ανίχνευση τοποθετείται στη συνέχεια στην ακτινογραφία, στην πάνω άκρη, με κολλητική ταινία. Οι δύο σταυροί διευκολύνουν τη διατήρηση της σωστής θέσης του φύλλου κατά την ανίχνευση.
Βήμα 2: Αναγνώριση και ανίχνευση των παρακάτω σημείων σκληρού ιστού (HT):
- κρανιακή βάση
- άνω και κάτω κεντρικοί κοπτήρες που ακολουθούν τους σωστούς μακριούς άξονες
- άνω και κάτω πρώτοι μόνιμοι γομφίοι σε σχέση μεταξύ τους
- κάτω και άνω γνάθος
- μέσο σημείο του τουρκικού εφιππίου (S)
- Ρινικό (N)
- Πόρος (Po)
- Κορυφή εξωτερικού ακουστικού πόρου
- Ατομικό Τροχιακό (Ή)
- κατώτερο όριο τροχιάς
- πτερυγοϋπερώιο (Pt)
- Κόνδυλος (Cd)
- Αρθρικό (Ar)
- οπίσθια ρινική στήλη (PNS)
- πρόσθια ρινική στήλη (ANS)
- Σημείο Α, Σημείο Β, γενειακό (Pog)
- κάτω γωνία γνάθου (Go), γνάθος (Gn)
- γενειακό (Me).
Βήμα 3: Αναγνώριση και ανίχνευση των παρακάτω σημείων μαλακών ιστών (ST):
- Μεσόφρυον μαλακών ιστών (G’)
- Ρινικός μαλακός ιστός (N’)
- Άκρη της μύτης (P)-Προρινικό
- Υπορινικό (Sn)
- Σημείο Α μαλακών ιστών (SLS)
- Ανώτερο Επιχείλιο (Ls)
- Ανώτερο Στόμιο (Stms)
- Κατώτερο Στόμιο (Stmi)
- Κατώτερο Επιχείλιο (Li)
- Σημείο Β μαλακών ιστών (ILS)
- Γενειακό μαλακών ιστών (Pog’)
- Γενειακό μαλακών ιστών (Me’).
Βήμα 4: Συνδέστε τα παρακάτω σημεία
- Εφίππιο και Ρινικό – γραμμή SN.
- Πόρος και Ατομικό Τροχιακό (Οριζόντιο Επίπεδο Φρανκφούρτης-Frankfurt Horizontal plane-FH).
- Μέσο άκρο πρώτου γομφίου άνω γνάθου και άκρο πρώτου προγομφίου – (Επίπεδο σύγκλεισης γνάθου).
• Μια ευθεία γραμμή μέσα από την Κάτω Γνάθο (Gn) και τη Γωνία της Κάτω γνάθου (Go) [ΜΡ – επίπεδο Γνάθου]. - Εφίππιο και Γνάθος (άξονας Υ).
- Ρινικό και Σημείο Α (γραμμή – NA).
- Ρινικό και Σημείο B (γραμμή – NB).
- Ρινικό και Γενειακό (Ν-Pog).
- Α-σημείο και Γενειακό (AP-γραμμή).
Βήμα 5: Μετρήστε τις παρακάτω γωνίες
- Η γωνία μεταξύ γραμμής SN και FH.
- Η γωνία μεταξύ της γραμμής SN και του επιπέδου σύγκλεισης γνάθων.
- Η γωνία μεταξύ της γραμμής SN και του επιπέδου της κάτω γνάθου.
- Η γωνία μεταξύ γραμμής FH και Εφιππίου – Γνάθου (άξονας Υ).
- Η γωνία μεταξύ της γραμμής SN και NA (SNA°).
- Η γωνία μεταξύ γραμμής SN και της NB (SNB°).
- Διαφορά μεταξύ SNA και SNB = (ANB°).
- Η γωνία μεταξύ της γραμμής FH και NPog (Γωνία προσώπου).
- Η γωνία μεταξύ του μακριού άξονα της γραμμής U1 και NA.
- Η γωνία μεταξύ του μακριού άξονα της γραμμής L1 και NB.
- Η γωνία μεταξύ του μακριού άξονα U1 και L1 (Εγγενής γωνία).
- Ολική γωνία προσώπου (TFA) — G’-P-Pog’: η γωνία που σχηματίζεται από την τομή της γραμμής μαλακών ιστών glabel-la-pronasale και της εκτεταμένης γραμμής μαλακού ιστού γενειακού-προρινικού για το σχηματισμό της περιεχόμενης γωνίας για την μέτρηση.
- Γωνία προσώπου μαλακού ιστού (FA) – Η γωνία G’-Sn-Pog’ που σχηματίζεται από τη διασταύρωση των γραμμών υπορινικού-glabel-la και της εκτεταμένης γραμμής του γενειακού-υπορινικού (μετρούμενη στην άνω περιεχόμενη γωνία).
- Γωνία προσώπου μαλακών ιστών (STFA) – N’-Pog’ και FH: γωνία που σχηματίζεται από την τομή της γραμμής μαλακών ιστών γενειακού και μαλακών ιστών ρινικού και του οριζόντιου επιπέδου Φρανκφούρτης που μετράται ως η χαμηλότερη περιεχόμενη γωνία.
- Γωνία Z του Merrifield (ZA) – Pog’ στο πιο προεξέχον χείλος, εκτεταμένη στο FH: η γωνία μεταξύ της «γραμμής προφίλ» και του οριζόντιου επιπέδου Φρανκφούρτης.
- Ρινοχειλική γωνία (NA) – Cm-Sn-Ls: Γωνία μεταξύ της τομής των γραμμών που εφάπτονται στη στήλη και στο άνω χείλος.
- Γωνία Γενειακού-χείλους (MLA) – Li-ILS-Pog’: Γωνία μεταξύ της τομής της γραμμής κατώτερου χείλους στο κάτω επιχειλιακό σημείο και μιας γραμμής εφαπτομένης στο γενειακό μαλακού ιστού που διέρχεται από τα κατώτερα χείλη.
- Γωνία Γενειακού (PMA) – Pog’ -Me’: Γωνία μεταξύ της τομής των γραμμών που εφάπτονται στο γενειακό όγκωμα του μαλακού ιστού και στο γενειακό μαλακό ιστό
- Γωνία παραμονής (HA): Γωνία που σχηματίζεται μεταξύ της γραμμής του επιπέδου προσώπου μαλακού ιστού (μαλακός ιστός-γενειακό) και της γραμμής8 H (γενειακό μαλακού ιστού έως κάτω χείλος).
Βήμα 6: Μετρήστε τις παρακάτω γραμμικές μετρήσεις (mm):
- Μήκος SN.
- Γραμμή ΝΒ προς σημείο Α (Κυρτότητα).
- Το πιο πρόσθιο σημείο της χειλικής U1 προς τη γραμμή NA.
- Το πιο πρόσθιο σημείο της χειλικής L1 προς τη γραμμή NB.
- Γραμμή APog έως την άκρη της τομής L1.
- Απόσταση μεταξύ Α και Β κάθετων σημείων στο σημείο σύγκλεισης γνάθων (ανάλυση Wits).
- Μήκος άνω χείλους (ULL): Ασυμφωνία στην κατακόρυφη διάσταση, στην έκταση της ορατότητας του άνω κοπτήρα σε θέση ηρεμίας.9 (άνω στομίου προς ST υπορινική).
- Μήκος κάτω χείλους (LLL): Ασυμφωνία στην κατακόρυφη διάσταση, στην έκταση της καμπυλότητας του κάτω χείλους, παρουσία ή απουσία χειλονοητικής πτυχής.9 (κάτω στόμιο σε ST γενειακό).
- Προεξοχή άνω χείλους (γραμμή ULP-B): Προεξέχον/προς τα μέσα άνω χείλος σε σχέση με τη γραμμή Β.
- Προεξοχή κάτω χείλους (γραμμή LLP-B): Προεξέχον/προς τα μέσα κάτω χείλος σε σχέση με τη γραμμή Β.
- Θέση κάτω χείλους (LLP-H): Προς τα μέσα ή προς τα έξω κάτω χείλος σε σχέση με τη γραμμή Η.
- Διαχειλικό κενό (ILG): Ο χώρος μεταξύ των άνω και κάτω χειλιών όταν είναι χαλαρά, με το κεφάλι σε κανονική όρθια θέση και τα δόντια σε κεντρική τοποθέτηση.
- Γενειακό όγκωμα σκληρού ιστού σε γενειακό όγκωμα μαλακού ιστού (Pog-Pog’): Το πάχος του μαλακού ιστού μετράται μεταξύ του γενειακού σκληρού και μαλακού ιστού.
- Γενειακό σκληρού ιστού σε μαλακό ιστό (Me-Me’): Το πάχος μαλακών ιστών που μετράται μεταξύ του γενειακού σκληρού και μαλακού ιστού.
- Μέτρηση απόστασης μεταξύ των κάθετων μπροστινών γραμμών ύψους προσώπου – (Ρινικό προς ANS και ANS προς Γενειακό).
Βήμα 7: Οι τιμές που λαμβάνονται τοποθετούνται σε έναν πίνακα όπου προστίθενται οι τιμές πριν και μετά τη θεραπεία και στη συνέχεια συγκρίνονται με τις τιμές αναφοράς, βάσει των οποίων γίνεται η ανάλυση.
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η ανίχνευση κεφαλογραφήματος είναι μια δεξιότητα που απαιτεί εξάσκηση και εκπαίδευση. Η ακριβής αναγνώριση των σημείων και η ακριβής ανίχνευση και μέτρηση των κεφαλομετρικών μεταβλητών είναι μια βασική πτυχή της ορθοδοντικής διάγνωσης και του σχεδιασμού θεραπείας.
Ποιος είναι ο σκοπός της κεφαλομετρικής ανάλυσης;
Η κεφαλομετρική ανάλυση είναι ένα διαγνωστικό εργαλείο που χρησιμοποιείται για τη μελέτη της θέσης και της σχέσης των δοντιών, των γνάθων και του κρανίου, για να βοηθήσει στο σχεδιασμό και στην παρακολούθηση της θεραπείας για ορθοδοντικές ή κρανιοπροσωπικές παθήσεις.
Ακολουθούν ορισμένοι βασικοί σκοποί της κεφαλομετρικής:
- Διάγνωση: Η κεφαλομετρική ανάλυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση και την ταξινόμηση διαφορετικών τύπων ανωμαλιών, όπως ανωμαλίες Κατηγορίας Ι, ΙΙ ή ΙΙΙ, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στο σχεδιασμό της θεραπείας. Ένας από τους σκοπούς είναι η διάγνωση των καταγμάτων των δοντιών και της γνάθου και η αξιολόγηση των αιτιών της υπερβολικής μη ευθυγράμμισης των δοντιών ή της γνάθου.
- Μέτρηση: Η κεφαλομετρική ανάλυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ακριβή ανάλυση των δοντιών και των ριζικών τους συστημάτων
- Σχεδιασμός θεραπείας: Η κεφαλομετρική ανάλυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σχεδιασμό της καταλληλότερης πορείας ορθοδοντικής και άλλων τύπων θεραπείας για κάθε ασθενή, με βάση την ατομική του οδοντική και σκελετική ανατομία.
- Ορθοδοντική θεραπεία: Η κεφαλομετρική ανάλυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση της προόδου της ορθοδοντικής θεραπείας, μετρώντας τις μεταβολές στη θέση και τη σχέση των δοντιών, των γνάθων και του κρανίου. Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό τυχόν προσαρμογών που πρέπει να γίνουν στο σχέδιο θεραπείας για να εξασφαλιστεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
- Ορθογναθική χειρουργική: Η κεφαλομετρική ανάλυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σχεδιασμό και την αξιολόγηση της έκβασης των ορθογναθικών επεμβάσεων, οι οποίες πραγματοποιούνται για τη διόρθωση δυσπλασιών της γνάθου και τη βελτίωση της σύγκλεισης και της ισορροπίας του προσώπου.
- Διαταραχές TMJ: Η κεφαλομετρική ανάλυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της κροταφογναθικής άρθρωσης (TMJ), για τον εντοπισμό τυχόν διαταραχών, όπως δυσλειτουργίες TMJ ή εξαρθρώσεις.
- Αξιολόγηση αεραγωγών: Η κεφαλομετρική ανάλυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση του μεγέθους και του σχήματος του αεραγωγού, κάτι που μπορεί να είναι χρήσιμο για τη διάγνωση και το σχεδιασμό θεραπείας της άπνοιας κατά τον ύπνο και άλλων διαταραχών των αεραγωγών.
- Κρανιοπροσωπική ανάπτυξη και εξέλιξη: Η κεφαλομετρική ανάλυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της ανάπτυξης και του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος, η οποία μπορεί να είναι χρήσιμη για την αξιολόγηση του κινδύνου ανάπτυξης ορθοδοντικών προβλημάτων.
- Έρευνα: Η κεφαλομετρική ανάλυση μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε ερευνητικές μελέτες για την αξιολόγηση των αλλαγών στο κρανιοπροσωπικό σύμπλεγμα με την πάροδο του χρόνου και για τη σύγκριση διαφορετικών μεθόδων ή τεχνικών θεραπείας.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η κεφαλομετρική ανάλυση πρέπει να γίνεται πάντα από έναν εκπαιδευμένο και έμπειρο επαγγελματία, όπως ο ορθοδοντικός ή ο γναθοπροσωπικός χειρουργός.
Γιατί είναι σημαντική η κεφαλομετρική (CEPH);
Η κεφαλομετρική ανάλυση (CEPH) είναι ένα σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο στην ορθοδοντική και την κρανιοπροσωπική χειρουργική, καθώς βοηθά στην αξιολόγηση της θέσης και της σχέσης των δοντιών, των γνάθων και του κρανίου, καθώς και στο σχεδιασμό και στην παρακολούθηση της θεραπείας για διάφορες οδοντικές και κρανιοπροσωπικές παθήσεις.
Η κεφαλομετρική ανάλυση είναι ένα πολύτιμο διαγνωστικό εργαλείο που επιτρέπει στους ορθοδοντικούς να αποκτήσουν κρίσιμες πληροφορίες που βοηθούν στην κατανόηση των υποκείμενων αιτιών των οδοντικών προβλημάτων και στον καθορισμό του καταλληλότερου σχεδίου θεραπείας.
Η κεφαλομετρική ανάλυση έχει επίσης μεγάλη σημασία για τους ορθογναθικούς χειρουργούς. Η ανάλυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί προεγχειρητικά για την κατανόηση των ελλείψεων και των προεξοχών στις γνάθους με βάση τις συνηθισμένες τιμές και για τον προγραμματισμό της χειρουργικής επέμβασης αναλόγως. Χρησιμοποιείται επίσης μετεγχειρητικά, για να συγκριθούν τα προεγχειρητικά και τα μετεγχειρητικά αποτελέσματα, για την αξιολόγηση του αποτελέσματος της επέμβασης. Αυτές οι πληροφορίες είναι καθοριστικές για την επιτυχία της επέμβασης και την ικανοποίηση του ασθενούς.
Μια άλλη λιγότερο προφανής, αλλά εξίσου σημαντική, πτυχή της κεφαλομετρικής ανάλυσης είναι η χρήση της στην αξιολόγηση των αεραγωγών. Οι ασθενείς με απόφραξη που υποβάλλονται σε θεραπεία, συχνά υποφέρουν από άπνοια κατά τον ύπνο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι ορθοδοντικοί χρησιμοποιούν κεφαλομετρική ανάλυση για να αξιολογήσουν συγκεκριμένους παράγοντες, όπως η σχέση μεταξύ του αεραγωγού και του τύπου του προσώπου, το σχήμα και τον όγκο του του αεραγωγού. Αυτές οι πληροφορίες είναι απαραίτητες για τη διάγνωση και τον σχεδιασμό θεραπείας της άπνοιας και άλλων διαταραχών των αεραγωγών.
Συνολικά, η κεφαλομετρική ανάλυση είναι ζωτικής σημασίας διαγνωστικό εργαλείο που παρέχει σημαντικές πληροφορίες για το κρανιοπροσωπικό σύμπλεγμα, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση, τη θεραπεία και την παρακολούθηση ενός ευρέος φάσματος οδοντικών και κρανιοπροσωπικών καταστάσεων.
Γιατί ένας οδοντίατρος θα συνταγογραφήσει κεφαλομετρική ακτινογραφία;
Μια κεφαλομετρική ακτινογραφία (CEPH) ή μία πλευρική κεφαλομετρική προβολή, είναι μια εξωστοματική ακτινογραφία που λαμβάνεται για την προβολή των οστών της κεφαλής και του λαιμού.
Οι οδοντίατροι μπορούν να συνταγογραφήσουν μια κεφαλομετρική ακτινογραφία για διάφορους λόγους, όπως:
- Αξιολόγηση: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της θέσης και της ανάπτυξης των δοντιών, των γνάθων και των οστών του προσώπου και για τον προσδιορισμό της σχέσης μεταξύ των δοντιών, των γνάθων και των οστών του προσώπου.
- Διάγνωση: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση και την ταξινόμηση διαφορετικών τύπων ανωμαλιών, όπως ανωμαλίες Κατηγορίας Ι, ΙΙ ή ΙΙΙ, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στο σχεδιασμό της θεραπείας. Για παράδειγμα, η ανάλυση CEPH μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση ελλείψεων και προεξοχών στις γνάθους, πριν από τις ορθογναθικές επεμβάσεις. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στον αποκλεισμό τυχόν κατάγματος σε περιπτώσεις τραυματισμού.
- Σχεδιασμός θεραπείας: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το σχεδιασμό της καταλληλότερης θεραπείας για κάθε ασθενή, με βάση την ατομική του οδοντική και σκελετική ανατομία. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει ορθοδοντική θεραπεία, ορθογναθική χειρουργική ή άλλους τύπους παρεμβάσεων.
- Ορθοδοντική θεραπεία: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση της προόδου της ορθοδοντικής θεραπείας, μετρώντας τις αλλαγές στη θέση και τη σχέση των δοντιών, των γνάθων και του κρανίου. Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό τυχόν προσαρμογών που πρέπει να πραγματοποιηθούν στο σχέδιο θεραπείας, για να εξασφαλιστεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
- Ορθογναθική χειρουργική: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το σχεδιασμό και την αξιολόγηση της έκβασης των ορθογναθικών επεμβάσεων, οι οποίες πραγματοποιούνται για τη διόρθωση δυσπλασιών της γνάθου και τη βελτίωση της σύγκλεισης των γνάθων και της ισορροπίας του προσώπου.
- Διαταραχές TMJ: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της κροταφογναθικής άρθρωσης (TMJ), για τον εντοπισμό διαταραχών, όπως δυσλειτουργίες TMJ ή εξαρθρώσεις.
- Εκτίμηση αεραγωγών: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση του μεγέθους και του σχήματος του αεραγωγού, το οποίο μπορεί να είναι χρήσιμο για τη διάγνωση και το σχεδιασμό θεραπείας της άπνοιας και άλλων διαταραχών των αεραγωγών.
- Κρανιοπροσωπική ανάπτυξη και εξέλιξη: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της ανάπτυξης του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος, το οποίο μπορεί να είναι χρήσιμο για την εκτίμηση του κινδύνου ανάπτυξης ορθοδοντικών προβλημάτων.
- Έρευνα: Οι κεφαλομετρικές ακτινογραφίες μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν σε έρευνες για την αξιολόγηση των αλλαγών στο κρανιοπροσωπικό σύμπλεγμα με την πάροδο του χρόνου και για τη σύγκριση διαφορετικών μεθόδων ή τεχνικών θεραπείας.
Ανακεφαλαιώνοντας, η κεφαλομετρική ακτινογραφία είναι ένα σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο για ορθοδοντικούς, στοματοχειρουργούς και οδοντιάτρους, καθώς παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες για τις κρανιοπροσωπικές δομές, επιτρέποντας τη διάγνωση διάφορων οδοντικών παθήσεων, αλλά και το σχεδιασμό ή την αξιολόγηση αποτελεσμάτων διαφόρων οδοντιατρικών επεμβάσεων.
Για ποιο λόγο θα χρησιμοποιούσε ένας ορθοδοντικός μια κεφαλομετρική ανίχνευση (CEPH);
Οι Ορθοδοντικοί χρησιμοποιούν κεφαλομετρική ανίχνευση (CEPH) για να μελετήσουν τη σχέση μεταξύ κεφαλής και δοντιών, έτσι ώστε να διαγνώσουν και να σχεδιάσουν θεραπεία για ορθοδοντικά προβλήματα, όπως κακή ευθυγράμμιση δοντιών ή γνάθων.
Η κεφαλομετρική ανίχνευση πραγματοποιείται πάνω σε ένα διαφανές χαρτί, σημειώνοντας διάφορα σημεία στο κεφαλογράφημα και στη συνέχεια η ανίχνευση χρησιμοποιείται για την μέτρηση γωνιών και αποστάσεων, μεταξύ διαφορετικών σημείων στο κεφάλι και στα δόντια για την παραγωγή της ανάλυσης. Αυτή η ανάλυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει τον ορθοδοντικό να διαγνώσει και να σχεδιάσει θεραπεία για κακώς ευθυγραμμισμένα δόντια και γνάθους.
Επιπλέον, η κεφαλομετρική ανίχνευση χρησιμοποιείται από ορθοδοντικούς για την αξιολόγηση των ανώτερων αεραγωγών σε ασθενείς με ανωμαλία, ή που βρίσκονται υπό θεραπεία λόγω απόφραξης, ή πάσχουν από άπνοια ύπνου, έτσι ώστε να προγραμματιστεί η κατάλληλη θεραπεία.
Γιατί χρειάζεστε πλευρική κεφαλομετρική ακτινογραφία;
Η πλευρική κεφαλομετρική ακτινογραφία είναι ένας τύπος απεικόνισης ακτίνων Χ που δείχνει την πλάγια όψη του κεφαλιού και του λαιμού για την προβολή των οστών, του κρανίου και του προσώπου. Χρησιμοποιείται συχνά στον τομέα της ορθοδοντικής για να βοηθήσει στη διάγνωση και στη θεραπεία οδοντικών και γναθικών ανωμαλιών. Η εικόνα επιτρέπει στους ορθοδοντικούς να μετρήσουν τη θέση και το μέγεθος διαφόρων δομών στο κεφάλι και τον λαιμό, συμπεριλαμβανομένων των δοντιών, των οστών της γνάθου και των ρινικών κοιλοτήτων. Αυτές οι πληροφορίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν στον προγραμματισμό της θεραπείας για κακώς ευθυγραμμισμένα δόντια, προγναθισμό σε άνω και κάτω γνάθο και άλλα προβλήματα.
Ακολουθούν ορισμένοι λόγοι για τους οποίους μπορεί να χρειαστεί μια πλευρική κεφαλομετρική ακτινογραφία:
• Διάγνωση ανωμαλιών: Οι πλευρικές κεφαλομετρικές ακτινογραφίες χρησιμοποιούνται συχνά για τη διάγνωση και την ταξινόμηση διαφορετικών τύπων ανωμαλιών, όπως κακές συγκλείσεις γνάθου Κατηγορίας Ι, ΙΙ ή ΙΙΙ, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στο σχεδιασμό της θεραπείας.
- Σχεδιασμός θεραπείας: Η πλευρική CEPH είναι ένα σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον καθορισμό της καταλληλότερης θεραπείας για κάθε ασθενή, με βάση την ατομική του οδοντική και σκελετική ανατομία. Η ακτινογραφία επιτρέπει στον ορθοδοντικό να αναλύσει την κρανιοπροσωπική δομή του ασθενούς, συμπεριλαμβανομένης της θέσης των δοντιών, της γνάθου και του κρανίου, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στον προσδιορισμό αν απαιτείται ορθοδοντική θεραπεία, ορθογναθική χειρουργική, ή άλλου είδους επέμβαση.
- Ορθοδοντική θεραπεία: Οι πλευρικές κεφαλομετρικές ακτινογραφίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση της προόδου της ορθοδοντικής θεραπείας, μετρώντας τις αλλαγές στη θέση και τη σχέση των δοντιών, των γνάθων και του κρανίου. Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό τυχόν προσαρμογών που πρέπει να γίνουν στο σχέδιο θεραπείας, για να εξασφαλιστεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
• Ορθογναθική χειρουργική: Μια πλάγια ακτινογραφία CEPH μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σχεδιασμό και την αξιολόγηση του αποτελέσματος των ορθογναθικών επεμβάσεων, οι οποίες πραγματοποιούνται για τη διόρθωση δυσπλασιών της γνάθου και τη βελτίωση της σύγκλεισης και της ισορροπίας του προσώπου. - Αξιολόγηση αεραγωγού: Μια πλευρική ακτινογραφία CEPH μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση του μεγέθους και του σχήματος του ανώτερου αεραγωγού, η οποία μπορεί να είναι χρήσιμη για τη διάγνωση και το σχεδιασμό θεραπείας της άπνοιας και άλλων διαταραχών των αεραγωγών.
- Κρανιοπροσωπική ανάπτυξη και εξέλιξη: Οι πλευρικές ακτινογραφίες CEPH μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της ανάπτυξης του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος, το οποίο μπορεί να είναι χρήσιμο για την αξιολόγηση του κινδύνου ανάπτυξης ορθοδοντικών προβλημάτων.
- Έρευνα: Οι πλευρικές ακτινογραφίες CEPH μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν σε έρευνες για την αξιολόγηση των αλλαγών στο κρανιοπροσωπικό σύμπλεγμα με την πάροδο του χρόνου και για τη σύγκριση διαφορετικών μεθόδων ή τεχνικών θεραπείας.
Συνολικά, η πλευρική ακτινογραφία CEPH είναι ένα πολύτιμο διαγνωστικό εργαλείο που παρέχει σημαντικές πληροφορίες για το κρανιοπροσωπικό σύμπλεγμα, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση, τη θεραπεία και την παρακολούθηση ενός ευρέος φάσματος οδοντικών και κρανιοπροσωπικών περιστατικών.
Απαιτήσεις CEPH
Η βασική απαίτηση για μια ανάλυση CEPH είναι η αξιολόγηση σχέσεων, τόσο οριζόντια, όσο και κάθετα, των πέντε βασικών λειτουργικών στοιχείων του προσώπου, τα οποία είναι:
- Το κρανίο και η κρανιακή βάση.
- Η σκελετική κάτω γνάθος
- Η σκελετική άνω γνάθος
- Η οδοντοστοιχία της άνω γνάθου και η φατνιακή απόφυση
- Η οδοντοστοιχία της κάτω γνάθου και η φατνιακή απόφυση
Υπάρχουν ορισμένες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται προκειμένου να ληφθεί μια ποιοτική κεφαλομετρική ακτινογραφία και να πραγματοποιηθεί μια σωστή κεφαλομετρική ανάλυση:
- Τοποθέτηση ασθενούς: Ο ασθενής πρέπει να τοποθετηθεί σωστά για να ληφθεί ακριβής κεφαλομετρική ακτινογραφία. Αυτό περιλαμβάνει τη διασφάλιση ότι η κεφαλή βρίσκεται σε ουδέτερη θέση και είναι σταθερή, επίσης το οριζόντιο επίπεδο Φρανκφούρτης (ένα επίπεδο αναφοράς που χρησιμοποιείται στην κεφαλομετρική) είναι παράλληλο με το δάπεδο.
- Μέγεθος φιλμ ή αισθητήρα: Πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένα τυπικό μέγεθος φιλμ ή αισθητήρα, για να διασφαλιστεί ότι ολόκληρο το κρανιοπροσωπικό σύμπλεγμα καταγράφεται στην ακτινογραφία.
- Ποιότητα εικόνας: Η ακτινογραφία πρέπει να είναι επαρκούς ποιότητας και αντίθεσης, ώστε τα σημεία και οι δομές να αναγνωρίζονται και να αναλύονται εύκολα. Αυτό μπορεί να απαιτεί προσαρμογή της τεχνικής ακτίνων Χ, ή χρήση εξειδικευμένου λογισμικού επεξεργασίας εικόνας.
- Ακτινογραφική τεχνική: Η ακτινογραφική τεχνική που χρησιμοποιείται για την λήψη κεφαλομετρικής ακτινογραφίας πρέπει να είναι κατάλληλη για την ηλικία του ασθενούς και τις συγκεκριμένες διαγνωστικές ή θεραπευτικές ανάγκες.
• Εμπειρογνωμοσύνη: Ένας ειδικός και εκπαιδευμένος επαγγελματίας, όπως ο ορθοδοντικός ή ο γναθοχειρουργός, πρέπει να πραγματοποιήσει την κεφαλομετρική ανάλυση και ερμηνεία. - Προστασία ασθενούς: Πρέπει να παρέχεται επαρκής ακτινοπροστασία στον ασθενή, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ποδιάς και περιλαίμιων θυρεοειδούς από μόλυβδο, έτσι ώστε οι ασθενείς προστατεύονται από την έκθεση στην ακτινοβολία.
Η ικανοποίηση αυτών των απαιτήσεων είναι σημαντική για τη διασφάλιση της ακρίβειας και της αξιοπιστίας της κεφαλομετρικής ανάλυσης και τελικά της επιτυχίας της θεραπείας.
Πώς πραγματοποιείται η πλευρική CEPH (κεφαλογράφημα);
Το πλάγιο κεφαλογράφημα, γνωστό και ως πλευρική κεφαλομετρική ακτινογραφία, είναι ένας τύπος ιατρικής απεικόνισης που παράγει μια δισδιάστατη εικόνα της κεφαλής και του λαιμού, από το πλάι (πλάγια όψη). Χρησιμοποιείται συνήθως στον τομέα της ορθοδοντικής για την αξιολόγηση της ευθυγράμμισης των δοντιών και της γνάθου και για το σχεδιασμό θεραπείας.
Η διαδικασία λήψης ενός πλάγιου κεφαλογραφήματος περιλαμβάνει συνήθως τα παρακάτω βήματα:
- Προστασία ασθενούς: Πρέπει να παρέχεται επαρκής προστασία από την ακτινοβολία για τον ασθενή, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ποδιών και περιλαίμιων θυρεοειδούς από μόλυβδο, επίσης πρέπει να προστατευτούν και τα μάτια του ασθενούς από την έκθεση στην ακτινοβολία.
- Τοποθέτηση του φιλμ: το φιλμ κρατάται κατακόρυφα στο μάγουλο του ασθενούς και κεντράρεται έτσι ώστε ολόκληρο το κρανίο, μαζί με τον σκελετό του προσώπου, να φαίνονται ως αποτέλεσμα.
- Τοποθέτηση ασθενούς: Ο ασθενής πρέπει να κάθεται σε μια καρέκλα ή να είναι ξαπλωμένος σε ένα κρεβάτι, με το κεφάλι ίσια, στραμμένο προς το φιλμ. Στη συνέχεια, ο ασθενής καλείται να κρατήσει την αναπνοή του για λίγα δευτερόλεπτα, κατά την λήψη της εικόνας. Ο ασθενής πρέπει να τοποθετηθεί σωστά για να ληφθεί σωστά το κεφαλογράφημα. Αυτό σημαίνει ότι το κεφάλι του ασθενούς πρέπει να βρίσκεται σε ουδέτερη θέση και να είναι επίπεδο, με το οριζόντιο επίπεδο της Φρανκφούρτης (επίπεδο αναφοράς που χρησιμοποιείται στην κεφαλομετρία) να είναι παράλληλο με το πάτωμα
- Προετοιμασία συσκευής απεικόνισης: Η συσκευή απεικόνισης πρέπει να προετοιμαστεί και να βαθμονομηθεί πριν από την πραγματοποίησης της ακτινογραφίας. Το μηχάνημα ακτίνων Χ είναι τοποθετημένο με τέτοιο τρόπο ώστε η δέσμη να περνά από την πλευρά του κεφαλιού, παράγοντας μια εικόνα που δείχνει την πλάγια όψη του κεφαλιού και του λαιμού.
- Ακτινογραφική τεχνική: Η ακτινογραφική τεχνική που χρησιμοποιείται για την λήψη του κεφαλογραφήματος πρέπει να είναι κατάλληλη για την ηλικία, το μέγεθος του ασθενούς και τις διαγνωστικές ή θεραπευτικές ανάγκες του.
- Λήψη εικόνας: Λαμβάνεται ακτινογραφική εικόνα της κεφαλής.
- Εμφάνιση εικόνας: Μετά την ακτινογραφική έκθεση, το φιλμ ή ο αισθητήρας επεξεργάζεται και γίνεται η εμφάνιση στο φιλμ, της εικόνας του πλευρικού κεφαλογραφήματος.
Μετά την λήψη της εικόνας, υποβάλλεται σε επεξεργασία και αναλύεται από οδοντίατρο ή ακτινολόγο, για να εκτιμηθεί η ευθυγράμμιση των δοντιών και της γνάθου και να προγραμματιστεί η θεραπεία. Ένας εκπαιδευμένος επαγγελματίας, όπως ο ορθοδοντικός ή στοματοχειρουρχός-ακτινολόγος θα αναλύσουν το κεφαλογράφημα και θα το ερμηνεύσουν.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η λήψη ενός πλευρικού κεφαλογραφήματος απαιτεί τεχνογνωσία ενός ειδικευμένου ακτινολόγου και η ερμηνεία πρέπει να γίνει από εξειδικευμένο ορθοδοντικό ή ακτινολόγο. Η διαδικασία πρέπει να ακολουθεί τις συνιστώμενες οδηγίες και τους κανονισμούς για να ελαχιστοποιηθεί η έκθεση του ασθενούς σε ακτινοβολία και να παραχθούν ακριβείς διαγνωστικές εικόνες.
Πλευρική ακτινογραφία CEPH
Ο όρος «CEPH» προέρχεται από την ελληνική λέξη «κεφαλή» δηλαδή «κεφάλι». Η πλευρική CEPH, γνωστή και ως πλευρική κεφαλομετρική ακτινογραφία, είναι ένας τύπος εξωστοματικής ακτινογραφίας (εικόνας) που λαμβάνεται από το πλάι (πλευρά) της κεφαλής, με στόχο την προβολή των οστών του κρανίου και του προσώπου. Χρησιμοποιείται συνήθως στην ορθοδοντική για την αξιολόγηση της ανάπτυξης των γνάθων και των δοντιών, καθώς και για το σχεδιασμό και την παρακολούθηση της θεραπείας. Η εικόνα που δημιουργείται είναι μία προβολή προφίλ του προσώπου και του κρανίου, η οποία μπορεί να είναι χρήσιμη για τον εντοπισμό τυχόν προβλημάτων με τη σύγκλειση των γνάθων, την ευθυγράμμισή τους, ή για το σχεδιασμό της θεραπείας, ώστε να διορθωθούν αυτά τα προβλήματα.
Οι πλευρικές ακτινογραφίες CEPH είναι συνήθως γρήγορες και ανώδυνες στην εκτέλεση και χρησιμοποιούνται για κεφαλομετρική ανάλυση. Οι πλευρικές ακτινογραφίες CEPH μπορούν επίσης να συνδυαστούν με άλλες απεικονιστικές τεχνικές, όπως η αξονική τομογραφία, ή η μαγνητική τομογραφία, για να παρέχουν πιο λεπτομερή εικόνα της κεφαλής και του προσώπου.
Πλευρική κεφαλομετρική εικόνα
Μια πλάγια κεφαλομετρική εικόνα είναι μια ακτινογραφία της πλάγιας όψης του κεφαλιού, συμπεριλαμβανομένων των δοντιών και των οστών του προσώπου. Η εικόνα δημιουργείται μέσω της λήψης ακτινογραφίας του κεφαλιού, από το πλάι. Χρησιμοποιείται συνήθως στον τομέα της ορθοδοντικής, για να παρέχει πληροφορίες για τον εντοπισμό προβλημάτων με τη σύγκλειση των γνάθων, την ευθυγράμμιση των δοντιών και το συνολικό σχήμα του προσώπου.
Οι πλευρικές κεφαλομετρικές εικόνες μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση προβλημάτων με τα δόντια και τη γνάθο και να καθοδηγήσουν τον προγραμματισμό της θεραπείας αυτών των προβλημάτων. Οι πλευρικές κεφαλομετρικές εικόνες χρησιμοποιούνται συχνά σε συνδυασμό με άλλα διαγνωστικά εργαλεία, όπως μασελάκια, ή φωτογραφίες, τα οποία μπορούν να παρέχουν πρόσθετες πολύτιμες πληροφορίες για το σχεδιασμό της θεραπείας.
Τι δείχνει μία πλευρική CEPH;
Μια πλευρική κεφαλομετρική ακτινογραφία (CEPH), γνωστή και ως πλευρική κεφαλομετρική προβολή, προβάλει μια πλάγια όψη του κεφαλιού, συμπεριλαμβανομένων των οστών του κρανίου και του προσώπου. Είναι μια λεπτομερής, δισδιάστατη εικόνα των δοντιών και των οστών του προσώπου, από το πλάι. Η εικόνα μπορεί να δείξει μια ποικιλία δομών και ανωμαλιών, στην ανάπτυξη των δοντιών και των γνάθων. Παρέχει πληροφορίες που μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση και στη θεραπεία διαφόρων οδοντικών και κρανιοπροσωπικών παθήσεων.
Παρακάτω θα δείτε μερικά στοιχεία που μπορεί να δείξει μία πλευρική CEPH:
- Σκελετικές δομές: Η CEPH δείχνει τη σχέση μεταξύ του κρανίου και των οστών της γνάθου, συμπεριλαμβανομένου του μεγέθους και του σχήματος της άνω και της κάτω γνάθου.
- Οδοντικές δομές: Η CEPH δείχνει τη θέση των δοντιών και τη σχέση μεταξύ τους και με τις γνάθους.
- Δομές μαλακών ιστών: Η CEPH μπορεί επίσης να δείξει τη θέση και το σχήμα των μαλακών ιστών του προσώπου, όπως την μύτη, τα χείλη και τα μάγουλα.
- Ανάλυση αεραγωγών: Η εικόνα μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση του ανώτερου αεραγωγού, αναλύοντας τη σχέση μεταξύ του αεραγωγού και του τύπου του προσώπου, του σχήματος των αεραγωγών και/ή του όγκου των αεραγωγών.
- Γωνίες και μετρήσεις: Η CEPH μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την μέτρηση γωνιών και αποστάσεων μεταξύ διαφορετικών σημείων στο κεφάλι και τα δόντια, τα οποία παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την ευθυγράμμιση των γνάθων και των δοντιών.
- Κακή σύγκλειση γνάθων: Η CEPH μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό της κακής σύγκλεισης γνάθων (κακώς ευθυγραμμισμένα δόντια) που αποτελεί ένα συνηθισμένο ορθοδοντικό πρόβλημα.
Πλευρική ανατομία CEPH
Το πλάγιο κεφαλογράφημα είναι ένας τύπος ακτινογραφίας που λαμβάνεται από το πλάι του κεφαλιού. Χρησιμοποιείται για την εξέταση των σκελετικών και οδοντικών δομών της κεφαλής και του προσώπου, καθώς και για το προφίλ των μαλακών ιστών. Το πλάγιο κεφαλογράφημα επιτρέπει στον ορθοδοντικό να αξιολογήσει τη δομή του προσώπου του ασθενούς, την οδοντική σύγκλειση (δάγκωμα) και τη θέση των δοντιών και των οστών της γνάθου. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση προβλημάτων, όπως οι αποκλίσεις των γνάθων, ή ανισορροπίες του προσώπου.
Η πλευρική CEPH μπορεί να παρέχει λεπτομερή δισδιάστατη εικόνα της σκληρής υπερώας, του ρινικού οστού, των παραρρινίων ιγμορείων, των ρινοφαρυγγικών μαλακών ιστών, των ρινοφαρυγγικών αεραγωγών, της κάτω γνάθου, της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης και του υοειδούς οστού και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της φυσιολογικής τους ανατομίας, ή τυχόν αποκλίσεων, εάν υπάρχουν.
Παρακάτω θα βρείτε μερικές από τις δομές και τα σημεία που είναι ορατά σε μια πλευρική ακτινογραφία CEPH:
- Κρανιακή βάση: Η βάση του κρανίου, δηλαδή η βάση για το υπόλοιπο κεφάλι και το πρόσωπο.
- Άνω Γνάθος: Το οστό της άνω γνάθου που βρίσκεται στην οροφή του στόματος και συγκρατεί τα πάνω δόντια.
- Κάτω Γνάθος: Το οστό της κάτω γνάθου που βρίσκεται στο κάτω μέρος του προσώπου και συγκρατεί τα κάτω δόντια.
- Ζυγωματικά: Τα οστά που σχηματίζουν τα μάγουλα και το πάνω μέρος των κόγχεων που συγκρατούν τα μάτια.
- Ρινικό οστό: Το οστό που σχηματίζει τη γέφυρα της μύτης.
- Πρόσθια κρανιακή βάση: Το μπροστινό τμήμα της κρανιακής βάσης, μεταξύ της άνω γνάθου και του μετώπου.
- Οπίσθια κρανιακή βάση: Το πίσω μέρος της κρανιακής βάσης, μεταξύ της άνω γνάθου και της βάσης του κρανίου.
- Σκληρή υπερώα: Η οστεώδης οροφή του στόματος.
- Μαλακή υπερώα: Το σαρκώδες τμήμα της οροφής του στόματος, που χωρίζει το στόμα από τη ρινική κοιλότητα.
- Σφηνοειδές οστό: Ένα μεγάλο οστό στο κέντρο του κρανίου, το οποίο αποτελεί τη βάση του κρανίου και έχει σημαντικά ανατομικά σημεία, όπως ο σφηνοειδής κόλπος και το το τουρκικό εφίππιο.
- Ινιακό οστό: Το οστό στη βάση του κρανίου που σχηματίζει το πίσω μέρος του κεφαλιού.
- Αυχενικοί σπόνδυλοι: Τα οστά του αυχένα, ορατά στην πλάγια κεφαλομετρική ακτινογραφία.
- Σημεία: Ρινικό, Γενειακό όγκωμα, Γενειακό, Σημείο A, Σημείο B, Σημείο Pg.
Μια πλευρική ακτινογραφία CEPH μπορεί να παρέχει πληθώρα πληροφοριών για τις κρανιοπροσωπικές δομές, τις σχέσεις τους και το συνολικό σχήμα του προσώπου και της κεφαλής. Για να αξιοποιήσετε στο έπακρο την ακτινογραφία CEPH, είναι καλύτερο να συμβουλευτείτε έναν ορθοδοντικό ή ακτινολόγο, με την κατάλληλη εμπειρία για την ερμηνεία της εικόνας και την εξαγωγή σωστών συμπερασμάτων.
Πλευρικά σημεία ανίχνευσης CEPH
Για την ανίχνευση ενός πλευρικού κεφαλογραφήματος είναι πολύ σημαντικό να προσδιορίζονται με ακρίβεια τα διάφορα σημεία ανίχνευσης. Η ανάλυση που καθιερώνεται χρησιμοποιώντας αυτά τα σημεία ανίχνευσης, αποτελεί βάση διάγνωσης και του θεραπευτικού σχεδιασμού, σημαντικά σημεία για τα αποτελέσματα της θεραπείας.
Μετά την αρχική ανίχνευση, πρέπει να προσδιοριστούν τα σημεία:
- Σημείο Α (Α) Το σημείο της βαθύτερης κοιλότητας πρόσθια στην κυψελίδα της άνω γνάθου
- Σημείο Β (Β) Το σημείο της βαθύτερης κοιλότητας πρόσθια στη σύμφυση της κάτω γνάθου
- Εφίππιο (S) Το μέσο σημείο του τουρκικού εφιππίου (υπόφυση)
- Ρινικό (Ν) Το πιο πρόσθιο σημείο στην πρόσθια ρινική ραφή
- Ατομικό Τροχιακό (Or) Το πιο πρόσθιο, κάτω σημείο στην υποκογχική άκρη
- Πόρος (Po) Το άνω μέσο σημείο στον εξωτερικό ακουστικό πόρο
- Πρόσθια Ρινική Σπονδυλική Στήλη (ANS) Η άκρη της πρόσθιας ρινικής στήλης
- Οπίσθια Ρινική Σπονδυλική Στήλη (PNS) Η άκρη της οπίσθιας ρινικής στήλης
- Γωνία κάτω γνάθου (Go) Το πιο οπίσθιο, κατώτερο σημείο της γωνίας της κάτω γνάθου
- Κάτω γνάθος (Gn) Το πιο πρόσθιο, κάτω σημείο της σύμφυσης της κάτω γνάθου
- Γενειακό (Me) Το κατώτερο σημείο στην σύμφυση της κάτω γνάθου
- Γενειακό όγκωμα (Pog) Το πιο πρόσθιο σημείο της σύμφυσης της κάτω γνάθου
Πλευρικές μετρήσεις CEPH
Μια πλευρική κεφαλομετρική ακτινογραφία (CEPH) παρέχει πληθώρα πληροφοριών για τις κρανιοπροσωπικές δομές και τις σχέσεις μεταξύ τους. Για να αξιοποιήσουν στο έπακρο την εικόνα, οι ορθοδοντικοί χρησιμοποιούν διάφορες μετρήσεις για να αναλύσουν την ακτινογραφία CEPH, συχνά για να αξιολογήσουν την ανάπτυξη της κεφαλής και του προσώπου.
Κατά την μέτρηση, οι ορθοδοντικοί εντοπίζουν συγκεκριμένα σημεία στον σκληρό και μαλακό ιστό της κεφαλής και μετρούν διάφορες παραμέτρους, όπως το πλάτος του προσώπου, τη θέση της γνάθου και τη σχέση μεταξύ της άνω και της κάτω γνάθου. Αυτές οι μετρήσεις μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό προβλημάτων με τη σύγκλειση, την ευθυγράμμιση των δοντιών και το συνολικό σχήμα του προσώπου και να σχεδιάσουν την κατάλληλη πορεία θεραπείας.
Παρακάτω θα βρείτε μερικές από τις πιο συνηθισμένες μετρήσεις που προέρχονται από μία πλευρική ακτινογραφία CEPH:
- Γωνία SNA (Έφιππο-Ρινικό-Σημείο Α) – αυτή η μέτρηση χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της σχέσης μεταξύ της άνω και της κάτω γνάθου. Μετρά τη γωνία μεταξύ του εφιππίου (το μέσο του τουρκίκου εφφίπιου), του ρινικού (το μέσο της ρινομετωπιαίας ραφής) και του σημείου A (το πιο πρόσθιο σημείο της άνω γνάθου). Δίνει μια ιδέα για τη θέση της άνω γνάθου σε σχέση με την κρανιακή βάση.
- Γωνία SNB (Έφιππο-Ρινικό-Σημείο Β) – παρόμοια με τη γωνία SNA, αυτή η μέτρηση αξιολογεί τη σχέση μεταξύ της άνω και της κάτω γνάθου, αλλά με διαφορετικό σημείο αναφοράς. Μετρά τη γωνία μεταξύ εφιππίου, ρινικού και του σημείου Β (το κατώτερο σημείο του επιπέδου της κάτω γνάθου) και δίνει μια ιδέα για τη θέση της κάτω γνάθου σε σχέση με την κρανιακή βάση.
- Γωνία ANB (Σημείο A-Ρινικό-Σημείο B) – αυτή η μέτρηση χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της σχέσης μεταξύ της άνω και της κάτω γνάθου, εστιάζοντας στη θέση της άνω γνάθου σε σχέση με την κάτω. Μετρά τη γωνία μεταξύ του σημείου Α, του ρινικού και του σημείου Β, το οποίο δίνει μια ιδέα για τη σχέση μεταξύ της άνω και της κάτω γνάθου.
- Απόσταση GoGn (Γωνία κάτω γνάθου-Κάτω Γνάθος) – αυτή η μέτρηση χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της θέσης της κάτω γνάθου και της σχέσης της με την υπόλοιπη δομή του προσώπου.
- Αξιολόγηση γνάθου – Αυτή η μέτρηση χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της θέσης της κάτω γνάθου, συγκεκριμένα της θέσης του επιπέδου της κάτω γνάθου, σε σχέση με το επίπεδο της βάσης του κρανίου. Μετρά την απόσταση μεταξύ του σημείου Α και του τουρκικού εφιππίου, το οποίο παρέχει μια ιδέα για τη θέση της άνω γνάθου σε σχέση με τη βάση του κρανίου.
- FMA (γωνία επιπέδου Φρανκφούρτης Κάτω Γνάθου) – Αυτή η μέτρηση χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της γωνίας μεταξύ του επιπέδου της κάτω γνάθου και της κρανιακής βάσης σε επίπεδο Φρανκφούρτης.
- Γωνία προσώπου: μετρά τη γωνία μεταξύ της γραμμής από το ρινικό προς τη γνάθο (το κατώτερο σημείο της κάτω γνάθου) και τη γραμμή από το ρινικό, προς την υποσπονδυλική στήλη (το κατώτερο σημείο στην μέση γραμμή της κάτω γνάθου), προσφέροντας μια ιδέα για το συνολικό σχήμα του προσώπου.
- Άλλες μετρήσεις: προγναθισμός Πάνω ή Κάτω Γνάθου, Γραμμομοριακότητα, Κατώτερο ύψος προσώπου.
Αυτές οι μετρήσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνες τους ή και σε συνδυασμό, για την ανάλυση των κρανιοπροσωπικών δομών και το σχεδιασμό κατάλληλης θεραπείας. Η ερμηνεία αυτών των μετρήσεων απαιτεί την τεχνογνωσία ενός εξειδικευμένου ορθοδοντικού ή ακτινολόγου, ο οποίος μπορεί να λάβει υπόψη τις συγκεκριμένες ανάγκες και τους στόχους θεραπείας του ασθενούς.
Πλευρικές τιμές CEPH
Η ανάλυση στην πλευρική CEPH μπορεί να επιτευχθεί βάσει των επιπέδων και των σχέσεων που δημιουργούνται, με τη χρήση των παραπάνω πλευρικών σημείων ανίχνευσης CEPH.
Οι πλευρικές τιμές CEPH, με την τυπική τους απόκλιση, είναι οι εξής:
- SNA (81˚±3˚) Αυτή η γωνία αντιπροσωπεύει τη σχετική προσθοπίσθια θέση της άνω γνάθου προς τη βάση του κρανίου.
- SNB (78˚±3˚) Αυτή η γωνία αντιπροσωπεύει τη σχετική προσθοπίσθια θέση της κάτω γνάθου προς την κρανιακή βάση.
- ANB (3˚±2˚) Αυτή η γωνία αντιπροσωπεύει τη σχετική πρόσθια θέση της άνω προς την κάτω γνάθο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της σκελετικής τάξης.
- Κλίση Τομής Άνω Γνάθου/UInc προς MxPl (109˚±6˚) Η γωνία μεταξύ του επιπέδου άνω γνάθου (MxPl) και του άξονα των τομέων άνω γνάθου (UInc)
- Κλίση της Τομής Κάτω Γνάθου/Inc προς MnPl (93˚±6˚) Η γωνία μεταξύ του επιπέδου της κάτω γνάθου (MnPl) και του άξονα των τομέων της κάτω γνάθου (LInc)
- Επίπεδο Γωνίας Άνω Γνάθου/MMPA (27˚±4˚) Η γωνία που σχηματίζεται μεταξύ του επιπέδου της άνω γνάθου και του επιπέδου της κάτω γνάθου
- Αναλογία προσώπου – 55%±2%
Πλευρικές κεφαλομετρικές τιμές ανίχνευσης
Οι διάφορες κεφαλομετρικές μεταβλητές και οι τιμές τους που χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση, είναι ως εξής.
Προσθοπίσθιο σκελετικό σχέδιο
- Η πρόσθια θέση της άνω γνάθου υπολογίζεται με μέτρηση της γωνίας SN προς το σημείο Α (SNA) (81° ± 3°)
- Η προσθοπίσθια θέση της κάτω γνάθου υπολογίζεται με μέτρηση της γωνίας SN προς το σημείο B (SNB) (78° ± 3°)
- Η σχετική διαφορά στην προσθοπίσθια σχέση της άνω και της κάτω γνάθου, μετριέται με τη διαφορά μεταξύ των γωνιών SNA και SNB, ή γωνίας ANB (3° ± 2°).
Αξιολόγηση της κάθετης σκελετικής σχέσης
- Επίπεδη γωνία άνω-κάτω γνάθου (MMPA) – Η MMPA είναι μια συνηθισμένη μέθοδος για την αξιολόγηση της σχέσης της κάθετης γνάθου, με οριζόντια επίπεδα αναφοράς που εντοπίζονται εύκολα. Η μέση τιμή είναι 27° ±5°.
- Γωνία επιπέδου Φρανκφούρτης-Γνάθου (FMPA)- Το FMPA χρησιμοποιεί το επίπεδο Φρανκφούρτης ως οριζόντια αναφορά στο επίπεδο της κάτω γνάθου. Η μέση τιμή είναι 27° ±5°.
Πρόσθιο και οπίσθιο ύψος προσώπου
Το πρόσθιο και το οπίσθιο ύψος του προσώπου χρησιμοποιούνται ως μέτρο των κάθετων σχέσεων του προσώπου
- Το συνολικό ύψος του πρόσθιου προσώπου (TAFH) εκτείνεται από το ρινικό στο γενειακό, με τις δύο γραμμές να είναι φτιαγμένες κάθετα στο επίπεδο της άνω γνάθου (μέσος όρος 119 mm σε ενήλικες άνδρες).
Το TAFH υποδιαιρείται περαιτέρω σε:
- Ανώτερο πρόσθιο ύψος προσώπου (UAFH), ρινικό προς επίπεδο άνω γνάθου (μέσος όρος 54 mm)
- Κατώτερο πρόσθιο ύψος προσώπου (LAFH), επίπεδο άνω γνάθου προς γενειακό (μέσος όρος 65 mm).
Το LAFH θα πρέπει να είναι περίπου το 55% του TAFH.
- Το συνολικό ύψος του οπίσθιου προσώπου (TPFH) εκτείνεται από το εφίππιο προς στη γωνία κάτω γνάθου, με τις δύο γραμμές να είναι κατασκευασμένες κάθετα στο επίπεδο της άνω γνάθου (μέσος όρος 79 mm σε ενήλικες άνδρες).
Επομένως το TPFH υποδιαιρείται σε:
- Άνω οπίσθιο ύψος προσώπου (UPFH). Εφίππιο στο επίπεδο της άνω γνάθου (μέσος όρος 46 mm)
- Κάτω οπίσθιο ύψος προσώπου (LPFH). επίπεδο άνω γνάθου προς γωνία κάτω γνάθου (μέσος όρος 33 mm)
Το TPFH θα πρέπει να είναι περίπου το 65% του TAFH.
Αξιολόγηση της οδοντιατρικής σχέσης
Διάφορες μέθοδοι αξιολόγησης είναι διαθέσιμες για την τοποθέτηση της οδοντοστοιχίας στην άνω και κάτω γνάθο, σε σχέση με τις γνάθους και το πρόσωπο:
- Σχέση τομής άνω γνάθου
Η κλίση του προεξέχοντος κοπτήρα της άνω γνάθου δημιουργείται χρησιμοποιώντας μια γραμμή μέσω UIA–Is και μετράται σε σχέση με το επίπεδο της άνω γνάθου. Η μέση τιμή είναι 109° ± 6°.
- Σχέση τομής κάτω γνάθου
Η κλίση του πιο προεξέχοντος κοπτήρα της κάτω γνάθου δημιουργείται χρησιμοποιώντας μια γραμμή μέσω LIA–Ii και μετράται σε σχέση με το επίπεδο της κάτω γνάθου. Η μέση τιμή είναι 93° ± 6°.
- Ενδιάμεση γωνία
Η ενδιάμεση γωνία είναι η γωνία που σχηματίζεται μεταξύ των πιο εμφανών τομέων της άνω και της κάτω γνάθου. Η μέση τιμή είναι 135° ± 10°.
Κεφαλομετρική ανάλυση μαλακών ιστών
Το προφίλ των μαλακών ιστών μπορεί επίσης να φανεί σε μια πλευρική κεφαλομετρική ακτινογραφία κρανίου, οι μέθοδοι μέτρησης είναι:
- Γραμμή Ε Ricketts
Η γραμμή Ε Ricketts, είναι μια γραμμή που εκτείνεται από την άκρη της μύτης μέχρι το γενειακό όγκωμα των μαλακών ιστών. Το πάνω χείλος πρέπει να βρίσκεται στα 4 mm και το κάτω χείλος στα 2 mm, πίσω από αυτή τη γραμμή. Αυτή η γραμμή σχετίζεται με την ηλικία, καθώς τα χείλη τείνουν να εισέρχονται προς τα μέσα, με την ηλικία.
- Ρινοχειλική γωνία
Η ρινοχειλική γωνία μπορεί επίσης να αναγνωριστεί από το προφίλ των μαλακών ιστών σε μια κεφαλομετρική ακτινογραφία. Η μέση τιμή είναι 100° ± 8°.
Ποιο είναι το πιο σταθερό σημείο στην κεφαλομετρική ακτινογραφία;
Κατά την ανάλυση μιας κεφαλομετρικής ακτινογραφίας, τα σημεία χρησιμεύουν ως σημεία αναφοράς για την μέτρηση των διαφόρων γωνιών και αποστάσεων μεταξύ διαφορετικών δομών στο κεφάλι και στο πρόσωπο. Η σταθερότητα αυτών των σημείων είναι κρίσιμη για τη διασφάλιση της ακρίβειας και της αξιοπιστίας της ανάλυσης.
Έχουν διεξαχθεί πολλαπλές μελέτες για τον εντοπισμό των πιο σταθερών σημείων για τις κεφαλομετρικές ακτινογραφίες. Η πλειονότητα αυτών των μελετών έχει βρει ότι το κατώτερο όριο του κοπτήρα είναι το πιο σταθερό σημείο, ενώ σημεία όπως τα Co, Gn, Or και η πρόσθια ρινική σπονδυλική στήλη θεωρούνται λιγότερο αξιόπιστα.
Ποια διάσταση δεν αξιολογείται στο πλάγιο Κεφαλογράφημα;
Στις ορθοδοντικές αξιολογήσεις αξιολογούνται 3 επίπεδα: Προσθοπίσθια, Κατακόρυφα και Εγκάρσια σχέση.
Η προσθοπίσθια και η κατακόρυφη σχέση μπορεί να εκτιμηθεί χρησιμοποιώντας ένα πλάγιο κεφαλογράφημα, ενώ οι εγκάρσιες σχέσεις δεν αξιολογούνται μέσω αυτού. Ωστόσο η εγκάρσια σχέση μπορεί να εκτιμηθεί με οπίσθιο πρόσθιο κεφαλογράφημα ή με χρήση CBCT.
Η τρίτη διάσταση που λείπει από την κεφαλομετρική ακτινογραφία, το εγκάρσιο επίπεδο ή ο άξονας x στο τρισδιάστατο σύστημα συντεταγμένων, μπορεί να αξιολογηθεί με χρήση λογισμικού CBCT και 3D. Η έλευση των προηγμένων τεχνολογιών έδωσε τη δυνατότητα στον ορθοδοντικό και στο χειρουργό να οπτικοποιήσουν, να αξιολογήσουν και να προσομοιώσουν τις αλλαγές σκληρού και μαλακού ιστού και στις τρεις διαστάσεις της κρανιοπροσωπικής δομής ταυτόχρονα, κάτι που είναι χρήσιμο για την ακριβή διάγνωση ανωμαλίας εγκάρσιας σχέσης στις οδοντικές και σκελετικές δομές, για να προγραμματιστεί ένα καλύτερο σχέδιο θεραπείας.
Κεφαλομετρική ανάλυση
Η κεφαλομετρική ανάλυση είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται στην ορθοδοντική και τη στοματική χειρουργική για την αξιολόγηση και την μέτρηση του μεγέθους, του σχήματος και της σχέσης των κρανιοπροσωπικών δομών, συμπεριλαμβανομένων του κρανίου, των γνάθων και των δοντιών. Χρησιμοποιείται συνήθως για τη διάγνωση και τον προγραμματισμό θεραπείας για ορθοδοντικά προβλήματα, όπως κακή σύγκλειση (κακή ευθυγράμμιση δοντιών) και σκελετικές αποκλίσεις στις γνάθους.
Υπάρχουν δύο κύριοι τρόποι για να πραγματοποιηθεί η κεφαλομετρική ανάλυση: η ανίχνευση χειροκίνητα και η ανάλυση μέσω υπολογιστή:
- Κεφαλομετρική ανάλυση χειροκίνητα: πραγματοποιείται σε πλάγια ακτινογραφία κρανίου η οποία ανιχνεύει με το χέρι, σε σκοτεινό δωμάτιο, πάνω σε χαρτί ανίχνευσης, το οποίο κολλάται πάνω στην ακτινογραφία, χρησιμοποιώντας ένα σκληρό μολύβι. Οι περιφερειακές περιοχές της ακτινογραφίας θα πρέπει να καλύπτονται έτσι ώστε να τονίζεται η κρανιακή βάση και το σύμπλεγμα του προσώπου. Οι διμερείς δομές θα πρέπει να ανιχνεύονται ανεξάρτητα και στη συνέχεια να υπολογίζονται κατά μέσο όρο. Αυτή η μέθοδος θεωρείται χρονοβόρα και μπορεί να έχει μεγαλύτερο περιθώριο σφάλματος.
- Κεφαλομετρική ανάλυση σε υπολογιστή: χρησιμοποιεί εμπορικό και δωρεάν λογισμικό, το οποίο επιτρέπει στο χρήστη να εισάγει την ακτινογραφία και να ανιχνεύσει ψηφιακά διάφορα σημεία. Η ανίχνευση των σημείων πραγματοποιείται από το χρήστη, ενώ η υπόλοιπη μέτρηση και ανάλυση γίνεται από το λογισμικό. Αυτή η μέθοδος θεωρείται πιο αποτελεσματική και ακριβής, καθώς το λογισμικό εκτελεί το μεγαλύτερο μέρος της μέτρησης και της ανάλυσης, μειώνοντας το περιθώριο σφάλματος. Επιπλέον, η ανάλυση που βασίζεται σε υπολογιστή προσφέρει ευελιξία και επιτρέπει στο χρήστη να δημιουργήσει διαφορετικές αναλύσεις ή να προσαρμόσει τις δικές του, καθώς και να προβλέψει τα αποτελέσματα της θεραπείας.
Ερμηνεία κεφαλομετρικής ανάλυσης
Η ερμηνεία της κεφαλομετρικής ανάλυσης είναι η διαδικασία ανάλυσης και ερμηνείας των μετρήσεων και των δεδομένων που λαμβάνονται από ένα πλάγιο κεφαλογράφημα. Ο στόχος της ερμηνείας της κεφαλομετρικής ανάλυσης είναι να αξιολογήσει την ανάπτυξη της κεφαλής και του προσώπου, να εντοπίσει τυχόν οδοντικά ή σκελετικά προβλήματα και να σχεδιάσει μια κατάλληλη πορεία θεραπείας.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους μπορεί να ερμηνευτεί η κεφαλομετρική ανάλυση, μερικές συνηθισμένες μέθοδοι είναι:
- Ανάλυση με αναφορά στα πρότυπα: Αυτή η μέθοδος συγκρίνει τις μετρήσεις του ασθενούς με ένα πρότυπο ή κανόνα που συνήθως καθορίζεται από μια μελέτη μεγάλου πληθυσμού. Αυτό επιτρέπει στο γιατρό να εντοπίσει τυχόν αποκλίσεις από την κανονική ανάπτυξη.
- Αντικειμενική ανάλυση: Αυτή η μέθοδος εστιάζει στη μέτρηση συγκεκριμένων γωνιών, αποστάσεων και αναλογιών. Αυτές οι μετρήσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της θέσης των γνάθων, της σχέσης μεταξύ των άνω και κάτω δοντιών και του γενικού σχήματος του προσώπου.
- Υποκειμενική ανάλυση: Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει την αξιολόγηση της συνολικής εμφάνισης της ακτινογραφίας, συμπεριλαμβανομένης της θέσης της γνάθου, του σχήματος του προσώπου και της σχέσης μεταξύ της άνω και κάτω γνάθου. Αυτή η μέθοδος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εμπειρία και την τεχνογνωσία του κλινικού γιατρού.
- Ανάλυση με τη βοήθεια υπολογιστή: Η κεφαλομετρική ανάλυση με τη βοήθεια υπολογιστή είναι μια ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδος που περιλαμβάνει τη χρήση λογισμικού για τη ψηφιοποίηση και την ανάλυση της ακτινογραφίας. Αυτή η μέθοδος παρέχει έναν πιο ακριβή και αποτελεσματικό τρόπο εκτέλεσης κεφαλομετρικής ανάλυσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή τυποποιημένων μετρήσεων και αναλύσεων, οι οποίες δεν επηρεάζονται από την προσωπική προκατάληψη του γιατρού.
- Πρόβλεψη του αποτελέσματος της θεραπείας: Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιεί κεφαλομετρικά δεδομένα για να προβλέψει τα αποτελέσματα διαφορετικών επιλογών θεραπείας και να σχεδιάσει την καλύτερη πορεία για τον ασθενή.
Μετά την καθιέρωση της ανάλυσης CEPH, το επόμενο βήμα είναι η ερμηνεία της, ώστε να μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση και το σχεδιασμό της θεραπείας.
Στις ορθοδοντικές αξιολογήσεις ερμηνεύονται 3 επίπεδα: Προσθοπίσθια, Κατακόρυφα και Εγκάρσια σχέση:
- Η προσθοπίσθια και κατακόρυφη σχέση μπορεί να εκτιμηθεί με το πλάγιο κεφαλογράφημα.
- Η εγκάρσια σχέση μπορεί να εκτιμηθεί με οπισθοπρόσθιο κεφαλογράφημα (αυτή η μέθοδος δε συνηθίζεται).
Προσθοπίσθια Σχέση
- Τα SNA και το SNB προσδιορίζουν την προσθοπίσθια σχέση της κάτω ή της άνω γνάθου σε σχέση με την κρανιακή βάση. Εάν αυτό είναι αυξημένο/μειωμένο σε σύγκριση με τις μέσες τιμές, σημαίνει ότι οι γνάθοι είναι τοποθετημένες πιο πρόσθια ή οπίσθια.
- Το σκελετικό μοτίβο μπορεί να εκτιμηθεί από τη διαφορά μεταξύ SNA και SNB, η οποία ορίζεται ως ANB. Εάν η γωνία ANB είναι μεταξύ 2-4 μοιρών, το προσθοπίσθιο σκελετικό μοτίβο θεωρείται σε μεγάλο βαθμό ως Κλάση Ι. Εάν το ANB είναι μικρότερο από 2 μοίρες, είναι Κλάση III και εάν είναι μεγαλύτερο από 4 μοίρες, τότε θεωρείται Κλάσης ΙΙ. .
- Η θέση τομής προσδιορίζεται χρησιμοποιώντας τις γωνίες UInc έως MxPl (βλ. μέσες τιμές παραπάνω), LInc έως MnPl και τη γωνία μεταξύ της τομής. Αυτά δείχνουν αν οι κοπτήρες είναι μέτριοι, ανάδρομοι ή κεκλιμένοι. Η ενδιάμεση τομή δείχνει πόσο βαθύς είναι ο προγναθισμός της γνάθου.
Κάθετη Σχέση
- Αυτό γενικά αξιολογείται εξετάζοντας τη σχέση MMPA (βλ. μέσες τιμές παραπάνω).
- Ένα αυξημένο MMPA υποδηλώνει οπισθοδρομικό μοτίβο ανάπτυξης της κάτω γνάθου και μειωμένο προγναθισμό.
Μόλις ολοκληρωθεί η ανάλυση, μπορεί να οριστεί ο τύπος της ανωμαλίας, μαζί με την αιτία και έπειτα να προγραμματιστεί ένα σχέδιο θεραπείας.
Κεφαλομετρική ανάλυση στην Ορθοδοντική
Η κεφαλομετρική ανάλυση πραγματοποιείται σε μια εξειδικευμένη ακτινογραφία γνωστή ως πλάγιο κεφαλογράφημα. Αυτή η ακτινογραφία παρέχει μια λεπτομερή εικόνα της πλάγιας όψης του προσώπου. Για να πραγματοποιηθεί η ανάλυση, τοποθετείται ένα διαφανές φύλλο πάνω από το κεφαλογράφημα και πάνω σε αυτό εντοπίζονται κεφαλομετρικά σημεία. Αφού προσδιοριστούν τα σημεία, υπολογίζονται τα σχετικά επίπεδα, ενώ οι γωνίες και οι τιμές τους χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία της ανάλυσης. Η ανάλυση που προκύπτει παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες για τις κρανιοπροσωπικές δομές, τις οποίες μπορεί να χρησιμοποιήσει η ορθοδοντική για να εντοπίσει προβλήματα με τον προγναθισμό, την ευθυγράμμιση των δοντιών και το συνολικό σχήμα του προσώπου.
Η κεφαλομετρική ανάλυση είναι ένα βασικό εργαλείο που χρησιμοποιείται στην ορθοδοντική για την αξιολόγηση και τον προγραμματισμό της θεραπείας για ασθενείς με κακή σύγκλειση ή κακή ευθυγράμμιση δοντιών. Με βάση αυτή την ανάλυση, εντοπίζεται ο τύπος της ανωμαλίας και αποφασίζεται το κατάλληλο σχέδιο ορθοδοντικής θεραπείας.
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές τεχνικές κεφαλομετρικής ανάλυσης που χρησιμοποιούνται στην ορθοδοντική, καθεμία με το δικό της σύνολο μετρήσεων και σημείων. Μερικές από τις πιο συνηθισμένες τεχνικές είναι:
- Τυπική κεφαλομετρική ανάλυση: Αυτή η τεχνική χρησιμοποιεί ένα σύνολο τυποποιημένων μετρήσεων και σημείων για την αξιολόγηση της κρανιοπροσωπικής δομής, συμπεριλαμβανομένης της θέσης των γνάθων, των οδοντικών τόξων και της σχέσης μεταξύ των άνω και κάτω δοντιών.
- Ανάλυση Steiner: Αυτή η τεχνική χρησιμοποιεί ένα σύνολο μετρήσεων και σημείων που αναπτύχθηκαν από τον Δρ. Ralph Steiner για να αξιολογήσει την κρανιοπροσωπική δομή και να σχεδιάσει τη θεραπεία της ανωμαλίας.
- Ανάλυση McNamara: Αυτή η τεχνική χρησιμοποιεί ένα σύνολο μετρήσεων και σημείων που αναπτύχθηκαν από τον Δρ. Thomas McNamara για να αξιολογήσει την κρανιοπροσωπική δομή και να σχεδιάσει τη θεραπεία της ανωμαλίας.
- Ανάλυση Tweed: Αυτή η τεχνική χρησιμοποιεί ένα σύνολο μετρήσεων και σημείων που αναπτύχθηκαν από τον Δρ. Tweed για να αξιολογήσει την κρανιοπροσωπική δομή και να σχεδιάσει τη θεραπεία της ανωμαλίας.
Πλευρικό λογισμικό ανίχνευσης CEPH
Το λογισμικό εντοπισμού πλευρικής κεφαλομετρικής ακτινογραφίας (CEPH) είναι ένα εργαλείο που βασίζεται σε υπολογιστή και χρησιμοποιείται από ορθοδοντικούς και οδοντιάτρους για την ανάλυση κεφαλομετρικών ακτινογραφιών. Το λογισμικό επιτρέπει στους χρήστες να ψηφιοποιούν κεφαλομετρικές ακτινογραφίες και στη συνέχεια να πραγματοποιούν διάφορες μετρήσεις και αναλύσεις στις εικόνες.
Πολλές λύσεις λογισμικού ανίχνευσης CEPH είναι διαθέσιμες για τον οδοντίατρο, όπως για παράδειγμα:
Τα βασικά χαρακτηριστικά του λογισμικού πλευρικής ανίχνευσης CEPH είναι:
- Αναγνώριση σημείων: Το λογισμικό επιτρέπει στους χρήστες να αναγνωρίζουν βασικά σημεία αναφοράς στο κεφαλογράφημα, συμπεριλαμβανομένων σημείων στον σκληρό και μαλακό ιστό της κεφαλής και να μετρούν διάφορες παραμέτρους, όπως το πλάτος του προσώπου, τη θέση της γνάθου και τη σχέση μεταξύ της άνω και της κάτω γνάθου.
- Εργαλεία μέτρησης: Το λογισμικό πλευρικής ανίχνευσης CEPH περιλαμβάνει εργαλεία για την μέτρηση γωνιών, αποστάσεων και άλλων παραμέτρων στο κεφαλογράφημα, παρέχοντας ακριβείς και αναπαραγώγιμες μετρήσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη διάγνωση και το σχεδιασμό θεραπείας.
- Αυτοματοποιημένη ανάλυση: Πολλά προγράμματα λογισμικού πλευρικής ανίχνευσης CEPH περιλαμβάνουν ενσωματωμένα εργαλεία ανάλυσης, τα οποία υπολογίζουν αυτόματα σημαντικές μετρήσεις και γωνίες με βάση τα σημεία που εντοπίζει ο χρήστης.
- Προσαρμόσιμα πρότυπα: Ορισμένα λογισμικά σας επιτρέπουν να δημιουργείτε προσαρμοσμένα πρότυπα, τα οποία μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σε μελλοντικά περιστατικά.
- Προσομοίωση θεραπείας: Με τη χρήση αυτού του λογισμικού, οι ορθοδοντικοί μπορούν να σχεδιάσουν και να προσομοιώσουν διαφορετικές επιλογές θεραπείας με εικονικές ρυθμίσεις και να κάνουν προεπισκόπηση του αποτελέσματος πριν καν ξεκινήσουν τη θεραπεία.
Οι προηγμένες λύσεις AI (Τεχνητή Νοημοσύνη) ενισχύουν αυτές τις δυνατότητες και βελτιώνουν ακόμη περισσότερο την ποιότητα της αυτόματης ανάλυσης και διαδίδεται πολύ γρήγορα στην ορθοδοντική. Αυτές οι λύσεις ΑΙ χρησιμοποιούνται κυρίως για την μέτρηση και την ανάλυση κεφαλομετρικών σημείων και καταλήγουν σε μια κεφαλομετρική ανάλυση που είναι πολύ ακριβής και ενημερωτική όσον αφορά την λήψη αποφάσεων σχετικά με την εξαγωγή δοντιών και την πρόβλεψη ορθογναθικής χειρουργικής. Οι πλευρικές λύσεις λογισμικού ανίχνευσης CEPH που έχουν ενισχυθεί από συστήματα ΑΙ, έχουν εξελιχθεί σε πολύτιμο εργαλείο στην ορθοδοντική και επιτρέπουν τη βελτίωση της ταχύτητας, της συνέπειας και της ακρίβειας στην Κεφαλομετρική ανάλυση.